Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1981, Qupperneq 193

MÚLAÞING
191
mómýrar, Jjó aó þær standist ekki magnsamanburð við Suðvesturland.
Nú hafa ekki verið gerðar áætlanir um, hve mikið magn af mó þarf til
þess að hugsanlegt sé að reisa eldsneytisverksmiðju á þeim grunni. A
meðan svo er, þá er ekki hægt að telja neinn stað útilokaðan.
Surtarhrandur finnst nokkuð víða á Austurlandi, og surtarbrandsnám
var eitthvað stundað við Reyðarfjörð. Hæsta brunagildi, sem ég hef séð
að hafi verið greint hér á landi, er úr surtarbrandssýni frá Seyðisfirði.
Það er þörf á að kanna eitthvað nánar útbreiðslu surtarbrands á
Austurlandi. Ekki er heldur hægt að segja, að það hafi verið gerð
endanleg rannsókn á jarðgasinu við Löginn. Eg læt hér hugsanlega olíu
á landgrunninu liggja á milli hluta. Þekkingin í dag á þeim hlutum er
það molakennd, að varla verður þar einn staður sagður líklegri en
annar.
Möl og sandur eru í rauninni þau hagnýtu jarðefni, sem gefa hvað
mest af sér, þegar þau eru í þeim gæðaflokki að vera byggingarefni.
Þau eru oft einnig verðmæt sem fyllingarefni. Þessi efni er mjög víða
að finna í einhverjum mæli, þó að þau standist ekki kröfur um
byggingarefni. I,angmest magn þessara efna er að finna í Austur-
Skaftafellssýslu og við Héraðsflóa, þar sem jökulárnar hafa safnað
saman óhemju magni þeirra, sérstaklega sandi.
A Uthéraði og í Vopnafirði og e. t. v. víðar er að finna víðáttumikil
leirlög frá lokum jökultímans. Gæði þessa leirs hafa ekki verið rann-
sökuð. Við undirbúning Lagarfossvirkjunar tók ég þó leirsýni við
Lagarfljót nokkuð neðan við fossinn og lét mæla kornastærð þess.
Niðurstaða þeirrar einu mælingar sýndi kornastærðarsamsetningu sem
nálgaðist þau bestu af leirsýnunum við Búðardal. Það er því ábending
um, að leirinn þarna komi mjög til álita, ef hagkvæmt reynist að hefja
nokkurt umtalsvert leirnám hér á landi.