Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1996, Side 61

Eyjar í jökulhafi - Smjörfjallgarður
litseinkennum er benda til framsils á urð-
inni (19. mynd).
I liðlega 700 m y.s. er hjallabmn og und-
ir henni rúmlega 200 m hátt klettabelti uns
komið er niður á annan hjalla sem er litlu
mjórri en sá efri eða um 0,5 km. Þá tekur
við annar stallur, 60-80 m hár og virðist
hann verða til við skrið á þykkum urðar-
feldinum í Torfastaðamelum en ekki verður
þar vart við berggrunn. Frá 400 m y.s. eru
svo engir meginstallar niður hlíðina. A of-
angreindum urðarstalli og neðan hans eru
tjamir víðsvegar um melana og benda þær
til þess að urðin sé víðast hvar vel vatnsþétt.
Þar sem höfundur hefur skoðað melana all
vandlega upp í liðlega 300 m y.s. er yfir-
borð þeirra ýmist þakið frostmolnuðu hrun-
efni eða jökulruðningi. Víða er að sjá hnull-
unga, núna möl og sumsstaðar fínefni úr
siltkenndum jökulruðningi.
Á yfirborði Torfastaðamela eru augljós
ummerki hreyfinga og jarðsils og eru þau
einkenni af mismunandi aldri. Ofantil eru
gömul ávöl skriðform og bollar, og eru
tjarnir víða í þeim. Greinilega er efnið mjög
vatnsþétt. Neðar og þá aðallega í norðaust-
urhluta melanna tekur við svæði með yngra
skrið á efni þar sem sterkar samsíða skrið-
línur liggja niður hlíðina. Sumarið 1994
mátti sjá glögg ummerki um hreyfingar á
þeim þar sem jarðvegur slitnaði eftir línu-
legum görðum. Þá kvað Kristján Ingimars-
son á Skriðufelli talsvert viðhald vera á að-
rennslispípum heimarafstöðvarinnar þar
sem hlíðin væri á stöðugri hreyfingu. I tæp-
lega 300 m y.s. mátti sjá allstóra bergskika
á ferð í urðinni. Mögulegt er að þeir hafi
losnað úr berggrunninum skömmu ofar og
séu að mjakast með urðinni niður hlíðina.
Ekki er vitað hve langa leið þeir hafa farið.
59