Þjóðmál - 01.09.2014, Blaðsíða 15

14 Þjóðmál haust 2014
þeirra sem með valdið fóru í dómskerfinu .
Við verðum samt, þar til annað sannast, að
gera ráð fyrir að þessar afgreiðslur hefðu
orðið hinar sömu þó að aðrir lögmenn, sem
valdsmenn telja geðþekkari, hefðu átt hlut
að málum .
Sami réttur fyrir alla?
Margir sem til þekkja hafa veitt því athygli að stundum er eins og ágætir
lögmenn, sem allir vita að eru góðvinir
áhrifamestu dómaranna við réttinn, hafi
fengið afgreiðslur á málum sínum sem
verða að teljast sérstaklega hagstæðar og
efast má um að sumir aðrir hefðu fengið .
Í Hæstaréttardómi á árinu 1996 (bls . 4171
í dómasafni) er fjallað um kæru á úrskurði
héraðsdóms sem send var héraðsdómara
eftir að tveggja vikna kærufrestur var
liðinn . Hafði úrskurðurinn gengið 23 .
október 1996 en vegna mistaka lögmanns
hlutaðeigandi aðila var kæru ekki skilað fyrr
en 10 . nóvember . Það var of seint . Þá greip
sá, sem kæra vildi, til þess ráðs að sækja
um kæruleyfi, sem svo var nefnt . Veitti
Hæstiréttur leyfi til kæru hinn 4 . desember .
Var kærumálið tekið til efnismeðferðar á
þessum forsendum .
Mér er ókunnugt um að til sé annað
dæmi um að þeir sem falla á kærufresti
geti síðar fengið kæruleyfi . Lagatilvísanir
þessu til stuðnings í dómi Hæstaréttar fá
ekki staðist . Engin heimild er í lögum til
að veita þeim, sem ekki kærir á lögbundna
frestinum, leyfi til að kæra síðar . Í lögunum
er meira að segja að finna sérstakt ákvæði
um hvað héraðsdómara beri að gera ef kæra
kemur of seint fram, þar sem í 1 . málsgrein
146 . greinar laga nr . 91/1991 um meðferð
einkamála er kveðið á um að héraðsdómari
skuli þá beina því til kæranda að taka kæruna
aftur .* Þar er ekki minnst á að unnt sé að fá
kæruleyfi . Ef slíks væri kostur þyrftu að vera
í lögunum reglur um, hversu lengi ætti að
vera unnt að fá slíkt leyfi og hver væru hin
efnislegu skilyrði fyrir veitingu þess . Engu
slíku er til að dreifa .**
Það vekur athygli að hinn ágæti lögmaður,
Gestur Jónsson hrl ., sem fór með þetta mál
fyrir þann sem kærði, naut áreiðanlega
sérstakrar velþóknunar hjá dómurunum,
en hann hafði til dæmis verið skiptastjóri í
þrotabúi Hafskips á árum áður og þá verið í
góðum tengslum við þann dómara í hópnum
sem líklega hefur stýrt niðurstöðunni . Ef til
vill var þetta þó tilviljun? Ef til vill hefðu
Jón Egilsson og Róbert Árni Hreiðarsson
líka fengið kæruleyfi við þessar aðstæður?
Hver veit?
Það vekur athygli að hinn ágæti lögmaður, Gestur Jóns son
hrl ., sem fór með þetta mál fyrir
þann sem kærði, naut áreiðan lega
sérstakrar velþóknunar hjá dómur-
unum, en hann hafði til dæmis
verið skiptastjóri í þrotabúi Haf-
skips á árum áður og þá verið í
góðum tengslum við þann dómara
í hópn um sem líklega hefur stýrt
niður stöð unni .
* Héraðsdómarinn getur ekki sjálfur hafnað kröfunni
og vísað málinu frá, því það heyrir undir Hæstarétt að
afgreiða kærumálið .
** Hæstiréttur vísaði í dómi sínum til ákvæðis í lög-
unum sem kvað á um að reglur um áfrýjun gætu átt
við um atriði í kærumálum sem ekki væru sérstök
ákvæði um í kærukaflanum . Þetta gat ekki átt við hér,
meðal annars vegna þess að reglur skorti um hversu
lengi þetta ætti að vera hægt og hver hin efnislegu
skilyrði væru . Áfrýjunarreglur um þessi atriði gátu
aldrei átt við .
______________________________