Þjóðmál - 01.09.2014, Blaðsíða 4
Ritstjóraspjall
Haust 2014
_____________
A llt er í heiminum hverfult, eins og þar stendur . En er heimurinn á hverfanda
hveli? Af fréttum fjölmiðla mætti stundum
ætla það .
Hvar vetna blasa við að því er virðast
óleys anleg vandamál . Í Mið-Austurlöndum
rík ir fullkomið öng þveiti og sífellt meiri
ógn stafar af íslömskum víga- og öfga-
mönn um . Samskipti Vesturlanda og
Rúss lands minna orðið á kalda stríðið og
Pútín Rússlands forseti fer sínu fram rétt
eins og leiðtogar Sovét ríkj anna forðum
daga . Evrópu sam bandið riðar til falls og
efna hags leg stöðnun ríkir í flestum ESB-
löndum . Enginn endir virðist á ógæfu
margra Afríkuríkja og annað hvert Suður-
Ameríkuríki er ýmist gjald þrota eða á
valdi glæpalýðs . Bandaríkin hafa veikst
mjög efnahagslega og veita ekki lengur
nauð synlega forystu á alþjóða vettvangi .
Flest ríki heims eru skuld ug upp í rjáfur
og standa ekki undir of vöxnu ríkis kerfi .
Mikið og langvarandi atvinnu leysi ógnar
sam félagsuppbyggingu víða um lönd
og misskipting auðs veldur djúp stæðri
óánægju . Alþjóðasamtök sýnast flest van-
burða og spillt og heltekin af pólitískum
rétt trúnaði . Traust á stjórnmála mönnum
hefur hvarvetna dalað .
Okkur finnst að heimurinn eigi að vera
svo miklu betri . Það á að ríkja friður og
allir eiga að hafa það gott, geta fundið
hæfileikum sínum stað og notið lífsins . Þess
vegna er heimsmynd okkar jafn svört og
raun ber vitni .
En þessi dökka mynd segir ekki alla sög-
una . Þrátt fyrir allt er staðreyndin nefnilega
sú að það hefur aldrei verið betra að vera
til . Á það jafnt við um heilsufar, lífs líkur,
menntun, velmegun og tæki færi til lífs-
fyllingar . Þrátt fyrir tvöföldun mannkyns á
síðustu hálfri öld er óhætt að full yrða að við
búum á frjálsasta, um burðar lynd asta, heil-
brigðasta, ríkasta, frið samasta og örugg asta
tímaskeiði mann kynssögunnar .
Af hverju viljum ekki kannast við allt
það sem jákvætt er í sama mæli og það sem
aflaga hefur farið?
Það er vegna þess að hugmyndir okkar
um samfélagið, samskipti manna og þjóða,
von ir okkar og væntingar, byggjast ekki
leng ur á nátt úru legum raun veruleika
heldur á ósk hyggju alþjóðlegra mann rétt-
inda sátt mála og af sprengjum þeirra .
Hvað sem tækni og framförum líður
erum við órofa hluti af náttúrunni . Og í
ríki náttúrunnar er viðvar andi öryggis leysi,
ógn, misskipting og óréttlæti af ýmsu tagi .
Hamfarir eru jafn „eðlilegur“ þáttur hins
náttúrulega lífs og sól í heiði . Sama á auð-
vitað við um mannlífið, hvað sem öllum
kennisetningum líður, — áföll, sjúk dómar,
vonbrigði og mistök eru jafn „eðli legur“ hluti
mann lífsins og það sem já kvætt má kallast .
Stundum væri okkur hollt að hafa það
hugfast .
Þjóðmál haust 2014 3