Jökull


Jökull - 01.01.2014, Síða 42

Jökull - 01.01.2014, Síða 42
J. Helgason and R. Duncan ies from different sites in Iceland have shown the first glaciations of the present ice age to extend back at least to 3–4 million years (Eiríksson and Geirsdóttir, 1996; Helgason and Duncan, 2001; Eiríksson, 2008; Geirsdóttir et al., 2007). Refined correlation of these glacial events across the country awaits detailed work on high-resolution glacio-volcanic sequences such as those preserved in the Öræfi district due to deep ero- sion and volcanic accumulation in a rift flank zone. RESEARCH AREA The Hafrafell volcanic massif lies within the Öræfa- jökull Volcanic Zone (ÖVZ) that is located southeast of the accreting neovolcanic rift zone in NE Iceland (Figure 1). Crustal accretion in this area is mini- mal at present. Erosion, however, has exposed vast intrusions, both sheet swarms and major intrusive bodies (e.g. Walker, 1975). Hafrafell is located some 6 km west of the Öræfajökull stratovolcano and is enveloped between two southward-flowing glaciers, Skaftafellsjökull to the west and Svínafellsjökull to the east. Immediately north of Hafrafell, are the Hrút- fjallstindar volcanic massif with a highest peak of about 1875 m. Hrútfjallstindar volcanics partly super- impose on the Hafrafell north end. The bulk of Hrút- fjallstindar are stratigraphically younger than Hafra- fell and formed during the Brunhes magnetic chron (< 0.781 Ma). Previous work Based on reconnaissance field work Prestvik (1979) suggested a broad division of Hafrafell into 6 units, the lowest being "basaltic lava flows with fine grained layers of sediments in-between. This unit, where alteration is most conspicuous, is frequently cut by basaltic dikes". Stratigraphically above, he defined two tillite beds and three units of "hyaloclastites and basaltic lava flows" with the top-most unit separated by an unconformity from "hyaloclastites and basaltic lava flows" below. Prestvik regarded the strata gener- ally as basaltic but mentions a "silicic massif" higher up at Efri-Menn. Part of Prestvik’s geochemical work included analyses of 5 dikes and lavas that he iden- tified as tholeiite or dacite (Prestvik, 1985). On a geological map of SE Iceland, scale 1:250.000, Torfason (1985) presented a broad geological divi- sion of the Öræfi district in which he regarded all of Hafrafell’s lower strata to be older than 3.1 Ma. For SE Iceland, Torfason’s map shows widespread hyaloclastite formations of Quarternary age. Hel- gason and Duncan (2001) divided the stratigraphy of the Skaftafell area into glacial-interglacial stages (0–5 Ma) on basis of paleomagnetic work and K- Ar age dating. Helgason (2007) published a geo- logical bedrock map of the Skaftafell area with de- tailed division of strata into rock formations, namely the Skaftafellsfjöll, Skaftafell, Hafrafell and Svínafell mountains. The present study is based on this map- ping effort. METHODS Field mapping and stratigraphy The Hafrafell massif (Figure 2) rises steeply from the sandur plain to the south, and is cut by a dike swarm that has led to numerous gullies with good exposure in the cliff section. Walker (1959) established a field classification scheme for the Neogene lavas of Eastern Iceland that we used during the mapping of Hafrafell (Figures 3 and 4). The basaltic lavas are defined ei- ther as (aphyric) tholeiite, (plagioclase) porphyritic or olivine basalt. However, the stratigraphic record includes frequent glacial-interglacial transitions with great volumes of subglacially formed strata. Thus, the geology of the area differs from typical Neogene lava terrains, as found in Eastern and Western Ice- land, in the greater occurrence of subglacially erupted rocks, hyaloclastite horizons and evidence of ero- sion. The highly diversified lithology in Hafrafell required us to map numerous stratigraphic profiles. Based on correlations between profiles we divided the Hafrafell stratigraphy into 39 lithologic forma- tions (HF1-HF39, Figure 4) that we then merged into eight groups, H1 to H8 (Figure 5). To constrain the time frame for stratigraphic evolution we sampled a master section for magnetic polarities and dated key units by the K-Ar method. Intercalated between lava flows are up to 30-m-thick hyaloclastite sedimentary units. We devide the brown hyaloclastite sediments into two types, namely "primary" and "laminated". The "primary" hyaloclastites typically massive, have 42 JÖKULL No. 64, 2014
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.