Jökull


Jökull - 01.01.2014, Blaðsíða 42

Jökull - 01.01.2014, Blaðsíða 42
J. Helgason and R. Duncan ies from different sites in Iceland have shown the first glaciations of the present ice age to extend back at least to 3–4 million years (Eiríksson and Geirsdóttir, 1996; Helgason and Duncan, 2001; Eiríksson, 2008; Geirsdóttir et al., 2007). Refined correlation of these glacial events across the country awaits detailed work on high-resolution glacio-volcanic sequences such as those preserved in the Öræfi district due to deep ero- sion and volcanic accumulation in a rift flank zone. RESEARCH AREA The Hafrafell volcanic massif lies within the Öræfa- jökull Volcanic Zone (ÖVZ) that is located southeast of the accreting neovolcanic rift zone in NE Iceland (Figure 1). Crustal accretion in this area is mini- mal at present. Erosion, however, has exposed vast intrusions, both sheet swarms and major intrusive bodies (e.g. Walker, 1975). Hafrafell is located some 6 km west of the Öræfajökull stratovolcano and is enveloped between two southward-flowing glaciers, Skaftafellsjökull to the west and Svínafellsjökull to the east. Immediately north of Hafrafell, are the Hrút- fjallstindar volcanic massif with a highest peak of about 1875 m. Hrútfjallstindar volcanics partly super- impose on the Hafrafell north end. The bulk of Hrút- fjallstindar are stratigraphically younger than Hafra- fell and formed during the Brunhes magnetic chron (< 0.781 Ma). Previous work Based on reconnaissance field work Prestvik (1979) suggested a broad division of Hafrafell into 6 units, the lowest being "basaltic lava flows with fine grained layers of sediments in-between. This unit, where alteration is most conspicuous, is frequently cut by basaltic dikes". Stratigraphically above, he defined two tillite beds and three units of "hyaloclastites and basaltic lava flows" with the top-most unit separated by an unconformity from "hyaloclastites and basaltic lava flows" below. Prestvik regarded the strata gener- ally as basaltic but mentions a "silicic massif" higher up at Efri-Menn. Part of Prestvik’s geochemical work included analyses of 5 dikes and lavas that he iden- tified as tholeiite or dacite (Prestvik, 1985). On a geological map of SE Iceland, scale 1:250.000, Torfason (1985) presented a broad geological divi- sion of the Öræfi district in which he regarded all of Hafrafell’s lower strata to be older than 3.1 Ma. For SE Iceland, Torfason’s map shows widespread hyaloclastite formations of Quarternary age. Hel- gason and Duncan (2001) divided the stratigraphy of the Skaftafell area into glacial-interglacial stages (0–5 Ma) on basis of paleomagnetic work and K- Ar age dating. Helgason (2007) published a geo- logical bedrock map of the Skaftafell area with de- tailed division of strata into rock formations, namely the Skaftafellsfjöll, Skaftafell, Hafrafell and Svínafell mountains. The present study is based on this map- ping effort. METHODS Field mapping and stratigraphy The Hafrafell massif (Figure 2) rises steeply from the sandur plain to the south, and is cut by a dike swarm that has led to numerous gullies with good exposure in the cliff section. Walker (1959) established a field classification scheme for the Neogene lavas of Eastern Iceland that we used during the mapping of Hafrafell (Figures 3 and 4). The basaltic lavas are defined ei- ther as (aphyric) tholeiite, (plagioclase) porphyritic or olivine basalt. However, the stratigraphic record includes frequent glacial-interglacial transitions with great volumes of subglacially formed strata. Thus, the geology of the area differs from typical Neogene lava terrains, as found in Eastern and Western Ice- land, in the greater occurrence of subglacially erupted rocks, hyaloclastite horizons and evidence of ero- sion. The highly diversified lithology in Hafrafell required us to map numerous stratigraphic profiles. Based on correlations between profiles we divided the Hafrafell stratigraphy into 39 lithologic forma- tions (HF1-HF39, Figure 4) that we then merged into eight groups, H1 to H8 (Figure 5). To constrain the time frame for stratigraphic evolution we sampled a master section for magnetic polarities and dated key units by the K-Ar method. Intercalated between lava flows are up to 30-m-thick hyaloclastite sedimentary units. We devide the brown hyaloclastite sediments into two types, namely "primary" and "laminated". The "primary" hyaloclastites typically massive, have 42 JÖKULL No. 64, 2014
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.