Tímarit Máls og menningar - 01.09.2011, Qupperneq 23

R á n y r k j u b ú
TMM 2011 · 3 23
tilkostnaði. Þannig stækkaði Ísland óbeint og færði okkur hámenntað atgervisfólk á ýmsum
sviðum með reynslu af stóra heiminum.
31 Einar Steingrímsson stærðfræðiprófessor á heiðurinn af þessu hugtaki: and-verðleika samfélag.
Sjálfur var ég svo barnalegur að halda að kerfið ynni bara gegn verðleikum. En það REFSAR
stundum fyrir verðleika, því verðleikar ógna þeim sem sitja fyrir á f leti í krafti kerfisins. Besta
leiðin til þess er útilokun. Ég geng ekki svo langt að fullyrða að samfélagið sé gegnsýrt af svona
tossabandalögum, en þau má finna ótrúlega víða.
32 Svo maður vitni í „ríki sem við viljum bera okkur saman við“ þá hafa þau stærðina til að
vinna gegn andverðleikastefnunni hjá pólitísku klíkunum; menn hafa val um vettvang og geta
sannað sig annars staðar. Ef ekki vill betur. Jafnvel ögrað kerfinu. Hjá okkur er mun hættulegra
og persónulegra að fara út fyrir rammann. Þetta er góð röksemd fyrir því að Ísland gangi í
bandalag með öðrum þjóðum og „stækki“ reynsluheim og æfingavöll komandi kynslóða.
33 Hér er stór akur óplægður. Góð innsýn í þennan heim fæst í grein Hallgríms Helgasonar í
TMM (nóv. 2010), „Draugur Group“. Einnig Guðna Elíssonar, „Árið núll“, í sama hefti.
34 Í Alþingiskosningunum 1995 (eftir fyrsta kjörtímabil Davíðs Oddssonar á forsætisráðherra-
stóli) buðu vinstrimenn upp á mikið úrval: Alþýðuflokk, sem var klofinn í Þjóðvaka, Alþýðu-
bandalag sem var klofið að rótum en hékk saman á nafnspjaldinu, og Kvennalista. Þau
skíttöpuðu öll og Framsókn og íhald náðu saman með samtals 40 þingmenn af 63. Úrvalið til
vinstri fékk 23. Þetta var ári eftir stórsigur R-listans í Reykjavík. Þá loks varð mönnum ljóst að
samfylking var eina svarið.
35 Alls ekki má gera lítið úr því hversu uppbyggingu úr rústunum miðar. Það nánast ofurmann-
lega verk sem beið eftir Hrunið hefur verið unnið svo að nú blasir við mun betra ástand í
efnahagslegu tilliti. Á sínum tíma var engum til að dreifa nema Jóhönnu og Steingrími að bretta
upp ermar og vandséð hverjum hefði tekist betur til en þeim, fyrstu skrefin eftir Hrun, þrátt
fyrir allt, eins og staðan er nú.
36 Sjá t.d. www.stefanjon.is
37 Rétt áður en þessi grein fór í prent var skýrt frá rannsókn á falli sparisjóðanna, hún hefst
þremur árum eftir Hrun og þegar langt er liðið á kostnaðarsaman björgunarleiðangur skatt-
borgaranna.
38 Stefán Jón Hafstein, (2005): „Breytum rétt, leið jafnaðarmanna til móts við 21. öldina“; sjá
www. stefanjon.is
39 Rammaáætlun um náttúrunýtingu, sem kom loks út í ágúst 2011 er að stofni til gott dæmi um
hvernig á að vinna mál – en hvers vegna í ósköpunum 50 árum of seint? (Það er ekki tilviljun í
rányrkjubúinu).
40 Á næstunni fara fram úrslitapróf um getu stjórnmálakerfisins. Meðferðin á tillögum stjórn-
lagaráðs verður mikilvæg; rammaáætlun um virkjanir gæti orðið grunnur að þjóðarsátt, en líka
fjallabaksleið fyrir næsta umhverfisskúrk sem vill „affriða“ í anda Sivjar Friðleifsdóttur. Innan
flokka er gerjun, Samfylkingin ætlar að setja sér umbótareglur haustið 2011, framkvæmd en
ekki orð verða metin. Þar munu menn horfa til þess sem varð um tillögur Framtíðarhópsins
og plaggsins um Fagra Ísland. En umfram allt mun orðstír núverandi ríkisstjórnar lifa í þeim
siðbótarverkum sem hún á enn eftir að koma í framkvæmd.
41 Vegna þess að ég minntist á Stefán Ólafsson prófessor áður má minna á víðtækar skilgreiningar
hans á hagsæld andspænis þröngum kröfum um sívaxandi hagvöxt. Þessi aðferð er löngu
viðurkennd innan Sameinuðu þjóða-kerfisins og miklu víðar þótt Samtök atvinnulífsins og
ASÍ vilji ekki við kannast.
42 Hér verða vinstrimenn og félagshyggjufólk að átta sig á að það á samleið með stórum hópi
þeirra sem kosið hafa Sjálfstæðisflokkinn. Og ögurstund er runnin upp hjá mörgum Sjálf-
stæðismanni: Kjarninn í f lokknum sem virðir hin gömlu gildi á enga leið með auðræðinu – og
því síður gamla kvalræðinu.