Tímarit Máls og menningar - 01.09.2011, Blaðsíða 130

130 TMM 2011 · 3
Hjörleifur Stefánsson
Af akademísku
torfi II
Í fyrsta hefti Tímaritsins þetta árið birt-
ist greinin „Akademískt torf“ þar sem
ég fjallaði nokkuð um ritsmíð Sigurjóns
Baldurs Hafsteinssonar sem hann birti í
Þjóðarspegli 2010 við Háskóla Íslands
og nefndist „Museum politics and turf-
house heritage“.
Ég gagnrýndi ýmislegt sem fram kom
í grein Sigurjóns og fann að því sem ég
tel rangt eða byggt á misskilningi. Titill
greinar minnar var sprottinn af því að
mér virtist afstaða Sigurjóns bera vott
um vanþekkingu hans á torfi og ofmati
á framlagi nýfrjálshyggu með „fjárfest-
ingu í menningararfleifð“ svo vitnað sé
í orð hans.
Sigurjón svaraði ádrepu minni með
grein í síðasta hefti Tímaritsins undir
fyrirsögninni „Hofmóðugur arkitekt“.
Hann segir að flest af því sem ég segi
um grein hans sé rangt og að ég skilji
ekki „greininguna“ sem hann leggi fram
og í lok greinar sinnar kvartar hann
undan því að ég sýni skoðunum hans
ekki sanngirni og skilning.
Nú, hálfu ári seinna, hef ég lesið grein
Sigurjóns aftur og svargrein mína. Það
eina sem mér finnst nú ofaukið í grein
minni er þegar ég segi að um mig hafi
farið „kjánahrollur“ við lesningu greinar
Sigurjóns. Það hefði ég átt að láta ógert.
Efnislega stend ég við gagnrýni mína og
tel mig hafa skilið inntak greinar Sigur-
jóns.
Í myndatexta með grein Sigurjóns
segir hann „Hjörleifur var í forsvari
fyrir því verkefni að breyta elstu torf-
minjum landsins í frauðsteypu“. Á
myndinni sést maður í eiturefnabúningi
úða forvösluefni yfir torfrúst í sýningar-
kjallara í Aðalstræti.
Þessi fáu orð Sigurjóns afhjúpa aftur
þann skort sem var tilefni greinar
minnar: Ekki verður betur séð en Sigur-
jón geri ekki greinarmun á byggingar-
efninu torfi annars vegar og fornleifa-
fræðilegum minjum um torf hins vegar.
Í þessu tilviki var um að ræða það sem
eftir situr þegar torfið hefur fúnað og
leyst upp í þúsund ár og verður að dufti
eða ryki ef ekkert er að gert. Ákveðið
var að forverja minjarnar svo þær glöt-
uðust ekki.
Þetta er auðvitað grátbroslegt. Bros-
legt að ekki sé gerður greinarmunur
þarna á, en grátlegt vegna þess að um er
að ræða forstöðumann kennslu í safna-
fræðum, en íslenskum söfnum er meðal
annars ætlað að forverja minjar og
bjarga þeim þannig frá glötun.
Þessi skoðanaskipti okkar Sigurjóns á
síðum Tímaritsins þar sem hálft ár líður
milli greina minna mig á ævintýri sem
amma mín sagði um tröllskessur tvær
sem bjuggu á fjallstindum sín hvorum
megin við dalinn. Þær kölluðust á milli
fjallanna og leið ár frá því önnur ávarp-
aði hina þar til sú svaraði og svarið var
yfirleitt út í hött því báðar höfðu gleymt
erindinu.
Ég læt þessum skoðanaskiptum á
síðum TMM þar með lokið og vona að
samræðan haldi áfram á einhverjum
heppilegri vettvangi þannig að hún geti
orðið uppbyggilegri.
Á d r e p u r