Tímarit Máls og menningar - 01.09.2012, Blaðsíða 67

„ Þ v í a ð e l s k a n e r s t e r k , e i n s o g d a u ð i n n “
TMM 2012 · 2 67
Orfeus fyrir að hafa gert þau glappaskot að líta um öxl, eða eins og segir í
Ummyndunum:
Hún, sem dó í annað sinn, ásakaði hann ekki einu orði, því hver var sök hans önnur
en sú að elska of mikið? Með sína hinstu kveðju á vör, sem vart náði eyrum hans,
hvarf hún aftur til þess staðar sem hún var á leið frá.56
Evridís áfellist ekki ást sína ólíkt Orfeusi, sem eftir situr. Hann ásakar sjálfan
sig – ekki fyrir að elska of mikið heldur fyrir mistök sín. Hann er „harmi
sleginn yfir endurteknum konumissi“og situr sjö daga án alls nema ástar,
harms og tára.57 Á sama hátt er konan harmi slegin og full sektarkenndar
eftir dauða elskhuga síns í Öllum fallegu orðunum. Hún segist vera neydd til
að trúa og dæmd til að elska:
ástin mín áfram
eins og ég er dæmd
til að elska þig alltaf
að eilífu58
Alda Björk Valdimarsdóttir bendir á það í grein sinni um ástina, dauðann
og lesandann í skáldsögum eftir Steinunni Sigurðardóttur, að þráin til að
elska geti farið saman við þrána til að snúa aftur til upprunans. Þessar tvær
grundvallarkröfur tilvistarinnar, lífshvötin og dauðahvötin eru hvatir sem
rekast á í leit að markmiðum sem aldrei nást.59 Konan í Öllum fallegu orð-
unum finnur fyrir dauðanum, ástinni til dauðans og talar um „draugaverk“.60
Hún segir hins vegar að hann hafi elskað sig of mikið og tekur ábyrgðina á
sig sjálfa, slík er sorgin. Konan er skáld líkt og konan í Blysförum og líkt og
Orfeus í Ummyndunum. Þau eru öll tregaskáld stödd í harmljóði. Konan
kallar sig „skáld hinna kviksettu orða“61 – orðin koma eftir hvarf elskhugans
til dauðans, eru sköpuð úr dauða.
samt efast ég ekki
eitt andartak um það
að þú værir til
ef ég hefði ort til þín ljóð62
Í ljóðabálknum er lýst sambandi tveggja elskenda. Það átti sér stað á stuttu
tímabili í lífi þeirra og endaði með sjálfsmorði elskhugans. Ástarsambandinu
var haldið leyndu fyrir umheiminum og hún lýsir því að hún hafi lokað þau
„inní ljóðrænu búri úr beinum“.63 Ljóðið er leið út úr harminum, játning
til jafnt lifenda og dauðra. Lýst er sjálfsmorðinu með augum þess sem eftir
situr.64 Hvernig hún leitar hans í örvæntingu þegar „að slátturinn stöðvast /
og blóðið í æðunum / kólnar“65: