Tímarit Máls og menningar - 01.09.2012, Blaðsíða 132

Á d r e p u r
132 TMM 2012 · 2
smámunir þegar hundruð og þúsundir
af hrekklausu alþýðufólki, mannvinum
og þjóðhollum mönnum eru kynnt til
sögunnar sem annaðhvort fantar eða
fífl.“
Ég held engu slíku fram í bók minni.
Hitt segi ég þar og stend við:
1) Kommúnistaflokkurinn íslenski
1930–1938 var stofnaður samkvæmt fyr­
irmælum frá Moskvu, þáði þaðan fjár­
styrki og fylgdi fast línunni úr Kreml.
Hann vildi beita og beitti ofbeldi í bar­
áttu sinni, eins og kveðið var á um í
starfsreglum Kominterns, Alþjóðasam­
bands kommúnista, sem hann átti aðild
að.
2) Forystusveit Sósíalistaflokksins
1938–1968 var skipuð kommúnistum,
sem alla tíð voru hollir valdhöfum í
Ráðstjórnarríkjunum og þáðu þaðan
ríflega fjárstyrki, þótt eflaust hafi marg­
ir kjósendur flokksins ekki talið sig vera
að kjósa kommúnistaflokk. Afstaða
flokksins til ofbeldis var „díalektísk“
eða tvíræð, eins og Brynjólfur Bjarnason
orðaði það.
3) Alþýðubandalagið 1968–1998 var
ekki kommúnistaflokkur, en þar voru
samt áhrifamenn, sem vildu ekki rjúfa
tengsl við kommúnistaflokka einræðis­
ríkja, til dæmis Rúmeníu og Kúbu. Síð­
asta verk forystusveitar Alþýðubanda­
lagsins var að fara í boðsferð til kúb­
verska kommúnistaflokksins.
Árni Björnsson fullyrðir, að ég skil­
greini ekki nægilega vel kommúnisma,
„sem í grunninn er öðru fremur réttlæt­
iskennd, samvinna og samúð“. En slík
upptalning er á markmiðum, ekki leið­
um. Við erum öll hlynnt réttlæti, sam­
vinnu og samúð, þótt mörg okkar telji,
að fara eigi aðrar leiðir en kommúnistar
vildu. Um þetta var einmitt ágreiningur
kommúnista og jafnaðarmanna, eins og
ótal dæmi eru rakin um í bók minni.
Þar er komin skilgreiningin: Kommún­
istar vildu ekki einskorða sig við lýðræði
til að ná sömu markmiðum og jafnaðar­
menn, heldur beita ofbeldi, þyrfti þess
með að þeirra dómi. Ein helsta niður­
staðan í bók minni er, að íslenskir
kommúnistar hafi ekki verið frábrugðn­
ir kommúnistum annars staðar um
þetta, og ætti hún ekki að koma á óvart.
Fjárstyrkir og vopnaburður
Árni Björnsson segir aðeins eitt ótvírætt
dæmi til um styrk að austan til fyrir­
tækja tengdra Sósíalistaflokknum. Það
sé, þegar Kristni E. Andréssyni tókst
„með herkjum að kría út styrki frá
Rússum til að ljúka við hús Máls og
menningar“. En vitað er um fjölmarga
styrki til Sósíalistaflokksins eða fyrir­
tækja tengdra honum. Ef Árni vill ekki
taka mark á mér, þá ætti hann að trúa
Kjartani Ólafssyni. Í Morgunblaðinu 3.
nóvember 2006 taldi Kjartan upp eftir­
farandi styrki (í Bandaríkjadölum) frá
Kremlverjum til íslenskra sósíalista:
1955 15.000
1956 20.000
1959 30.000
1961 30.000
1963 25.000
1965 25.000
1966 25.000
Svo er að sjá af heimildum, að mestallt
hafi þetta fé runnið til Máls og menn­
ingar (nema ef til vill síðustu greiðslurn­
ar). Að auki er vitað um lífeyrisgreiðslur
til Kristins E. Andréssonar, fram­
kvæmdastjóra Máls og menningar, 1968
og 1970, og nam hvor um sig 20.000
dölum. Kjartan nefnir hins vegar ekki
styrki til Kristins E. Andréssonar á
stríðsárunum, sem einnig eru til heim­
ildir um.
Í bók minni benti ég á fleiri styrki,
sérstaklega fyrr á tíð. Ég minnti enn