Tímarit Máls og menningar - 01.09.2012, Page 105

K l e i s t í Th u n
TMM 2012 · 2 105
langar helst að setjast niður á þrep í tröppunum sem liggja niður að götunni.
Hann gengur áfram, framhjá konum í háttryktum pilsum, stúlkum sem bera
körfur á höfði sér eins og ítalskar konur bera krukkur, það hefur hann séð á
myndum, fram hjá körlum sem gaula og drykkjuboltum, lögreglumönnum,
skólastrákum sem ætla að gera prakkarastrik, skuggsælum stöðum sem
anga af svala, köðlum, prikum, matvöru, glingri, munnum, nefum, höttum,
hestum, slæðum, sængum, ullarsokkum, pylsum, fram hjá smjörbollum og
ostabökkum og út í manngrúann að einni brúnni yfir Aar en þar staðnæmist
hann við handriðið til að virða fyrir sér djúpblátt, streymandi vatnið. Yfir
honum glitra og geisla hallarturnarnir eins og flæðandi­brúnleitur eldur.
Hann er kominn hálfa leiðina til Ítalíu.
Stundum, á venjulegum virkum dögum, virðist honum borgin í töfra­
álögum sólar og kyrrðar. Hann stendur hljóður við gamla sérkennilega ráð­
húsið með skarpköntuðu ártali á hvítleitum múrnum. Allt virðist týnt eins
og bygging gamals þjóðkvæðis sem fólkið hefur gleymt. Varla lífsmark, nei,
ekkert. Hann gengur upp timburklæddar tröppur að gömlu greifahöllinni,
timbrið angar af aldri og örlögum þeirra sem hér hafa gengið. Uppi sest hann
á breiðan, hreinan, grænan bekk til að hafa útsýni, en hann lokar augunum.
Hræðilegt hve allt er sofandalegt, rykugt og lífvana. Það sem næst er virðist
vera í hvítri, óskýrri, dreymandi fjarlægð. Allt er hjúpað heitu skýi. Sumar,
en hvers konar sumar eiginlega? Ég lifi ekki, hrópar hann og veit ekki hvert
hann á að beina augum, höndum, fótum og andardrætti. Daumur. Ekki til
að tala um. Ég kæri mig ekki um drauma. Að lokum segir hann við sjálfan
sig að hann sé of mikið einn. Hann hryllir við að finna hversu lokaður hann
er gagnvart samtíma sínum.
Svo koma sumarkvöldin. Kleist situr uppi á háum kirkjugarðsveggnum.
Allt er svo rakt og um leið mjög mollulegt. Hann hneppir skyrtunni frá
brjóstinu til að láta loftið leika um það. Fyrir neðan hann liggur stöðuvatnið,
eins og almáttug hönd guðs hafi varpað því niður í djúpið, slegið gulleitum
og rauðleitum bjarma sem virðist rísa eins og logi upp úr vatnsdjúpinu sjálfu.
Það er eins og vatnið brenni. Alparnir hafa lifnað við og dýfa ennum sínum
í vatnið með dásamlegum hreyfingum. Þarna niðurfrá synda svanirnir
hans í kringum kyrrláta eyjuna hans og laufkrónur trjánna sveiflast í
dimmri, syngjandi angandi hamingju yfir því. Yfir hverju? Engu, alls
engu. Kleist drekkur þetta allt í sig. Í augum hans er allt þetta dökkgljáandi
vatn skartið á stórum, sofandi, ókunnugum kvenmannslíkama. Linditrén,
grenitrén, blómin anga. Ómur frá daufum, vart heyranlegum klukkuhring­
ingum; hann heyrir þær og hann sér þær líka. Það er nýtt. Hann vill hið
óáþreifanlega, óskiljanlega. Niðri á vatninu vaggar bátur. Kleist sér hann
ekki en hann sér ljósin á honum vagga fram og aftur. Hann situr þarna og
beygir höfuðið fram eins og hann verði að vera tilbúinn að taka dauðastökk
inn í mynd djúpsins fagra. Hann langar helst að deyja inn í myndina. Hann
vildi að hann væri ekkert nema augu, ekkert nema eitt einasta auga. Nei, allt,