Tímarit Máls og menningar - 01.03.2013, Blaðsíða 28

Þ ó r a r i n n L e i f s s o n
28 TMM 2013 · 1
um að gefa út þannig verk í fjórlit frá því að Gyldendal hafnaði fyrstu tillögu
um slíkt í upphafi ferils hans, enda sá útgáfan ofsjónum yfir kostnaðinum.
En bókin sem átti upphaflega að vera í fjórlit var á endanum prentuð í svart-
hvítu með einum rauðum aukalit. Hún var of stutt til að verða eins og fyrri
bækur höfundar og of löng til að verða hrein myndabók. Auk þess vantaði
einhvern kraft í frásögnina, hún varð eins og útþynnt bergmál af Ottó nas-
hyrningi.
Ole Lund Kirkegaard var í krísu. Það kom hik í höfundarverkið sem varð
að stöðnun síðustu árin sem hann lifði. Hann gat ekki sagt nei við nýjum
verkefnum og átti jafnframt æ erfiðara með að fá nýjar hugmyndir. Angistin
magnaðist. Svo rammt kvað að ritstíflunni að hann var farinn að kvarta
undan henni í blaðaviðtölum. Að skrifa og skapa krafðist mikils, sagði hann.
Líf rithöfundar væri ekki dans á rósum.
Þegar Ole var að ljúka við Gúmmí-Tarzan hafði hann farið að gefa einum
yfirlesara sinna auga. Þetta var Lena Andersen í barnabókadeildinni, ein
úr fríðum hópi kvenna sem höfðu sótt hann margoft á aðalbrautarstöðina.
Samband þeirra átti eftir að endast í þrjú ár og Lena átti íbúð á Austurbrú
sem varð að ástarhreiðri þegar Ole var í bæjarferð. Á þessum árum var í tísku
að vera í opnu sambandi. Því var ekkert skrítið að Ole þætti lítið mál að drífa
kærustuna með sér í sveitina til Anne Lise og stelpnanna endrum og eins
þótt þeim heimsóknum væri afar illa tekið af húsfreyjunni.
Þegar leið á samband Lenu og Ole tóku berin að súrna. Lena fór að rekast
æ oftar á skáldið að sofa úr sér eftir fyllerí þegar hún kom heim úr vinnunni.
Eina nóttina hringdi Ole og grátbað Lenu um að koma til sín suður á Spán.
Hún var þó varla lent þegar hann fór að veita nokkrum sænskum stelpum
meiri athygli en henni. Þess utan kneyfaði hann koníak stíft frá því að hann
vaknaði og þangað til slokknaði á honum um hádegið. Í eitt skipti hvarf hann
í heilan dag en hafði skilið eftir miða sem á stóð: „Það eina sem ég óska mér
er dauðinn.“
Seinna sagði Lena Andersen frá því að henni hefði virst Ole verða æ
óhamingjusamari á þessum árum. Eitthvað braust um í honum, það var
eins og hann vissi ekki lengur hvað hann vildi. Gúmmí-Tarzan, sagan
um drenginn sem verður ofurhetja í einn dag, speglaði á vissan hátt líf
örvæntingarfulls höfundar sem deyfði sig með áfengi. Ole virtist þrá að
brjótast út úr hlutverki fyrirmyndarkennarans í tvídjakkanum með pípuna
og eina sjáanlega leiðin var að halla sér að flöskunni. Sálarstríð Ole birtist
greinilega í sögu sem hann skrifaði fyrir tímarit en kom síðar út undir nafn-
inu Kalli kúluhattur (Tippe Tophat):
„Það var bara sá galli á gjöf Njarðar að alls enginn vildi vera með í nýjustu
sögu skáldsins. Allir sem hann þekkti sögðu nei við þátttöku: Við viljum
ekki vera með í þessari asnalegu sögu þinni, sagði fólk. Við nennum ekki
að eyða tíma í svona fíflalæti. Og nú sat gamla skáldið þarna og var ósköp
dapurt.“