Tímarit Máls og menningar - 01.03.2013, Side 104

„ G e s t u r v e s t f i r s k i “
104 TMM 2013 · 1
eldaskála báta og aðra hluti þá er hann þekkti og gerði furðu vandlega. Þá
lét Þórður bóndi Þórberg gæta sauða sinna, en Þórbergur hafði óbeit á öllum
fénaði sem flær eða lýs væri. Gleymdi hann jafnan fjármarki föður síns og
var honum illt til með fjárgeymsluna.
Þá fór hann út um hagann og mældi landið svo sem fræðimanna er siður,
en bjó síðan til uppdrætti er heim kom. Þeir voru furðulega gerðir.
Þá stóð Þórbergur og stundum úti á víðavangi og mælti við steina eða aðra
dauða hluti. Var það flestra manna ætlun að Þórbergur væri ei með öllum
mjalla og barst sá orðrómur Þórbergi til eyrna, en hann lét sem eigi heyrði
og skeytti engu.
Síðan var Þórbergur sendur til sjávar, stundaði hann róðra á vertíðum og
hefur Þórbergur sjálfur sagt að það þótti honum best vinna og þótti hann
sjómaður allgóður.
Þá var það á einu vori að spákona nokkur þeirra er völvur kallast, fór um
sveitir. Fletti hún spilum og sagði fyrir örlög manna og marga óorðna hluti.
En er hún hafði „spáð“ fyrir öllum er þar voru nema Þórbergi þá spurði
hún hvort eigi væri þar fleira manna er heyra vildi spádóm sinn, en allir
kváðu nei við. „Nokkur mun enn eftir finnast,“ kvað hún, „og vil ég fyrir
fleirum spá, ef sá maður vill þiggja er nú er eftir.“ En Þórbergur kvað lítið
lið að masi hennar.
Þó hóf hún að spá: sagði hún að Þórbergur mundi jafnan verða óhappa-
samur og lítill giftu maður og mundi flest ganga á móti ætlun hans. Margt
mundi hann vel ráða en öll ráð hans verða að óráði. Búa mundi hann jafnan
við skort og aðra ógæfu. Vini mundi hann marga eignast en hjá flestum
mönnum njóta skammrar vináttu og mundi jafnað verða eitthvað til að spilla
vináttu hans.
Þórbergur hlýddi á og kvað vísu þessa:
Hefi ég nú spádóm hlotið
hlæir mig sé hann í lagi.
Mælt hefir margfróð, villu
marklaus spá þykir mér váleg.
Ganga það allt mun eftir
engu þótt nú ég trúi.
Hrund vil ég hrakspár launa,
heill sé þér bölvuð völva.
Þá sagði völvan að nokkur bót mundi það á ráði Þórbergs að ætíð mundi
hann ljóð mega kveða og skyldi honum aldrei orðfátt verða, hvort sem hann
mælti bundið mál eða óbundið.
Líða nú fram stundir og varð Þórbergur 17 vetra. Þá fýsti hann að heiman,
vildi hann afla sér fjár og frama sem aðrir menn. Bjóst hann nú til brott-