Tímarit Máls og menningar - 01.09.2015, Síða 34

H j a l t i H u g a s o n
34 TMM 2015 · 3
Þarna er presturinn kominn í nýtt, nútímalega sálrænt og innhverft milli-
gönguhlutverk. Hann gengur ekki inn í það allra helgasta eða kórinn, lýkur
ekki upp dyrum íkónóstasins. Heldur leikur hann hlutverk sitt á algerlega
hugrænu plani, trúir fyrir fjöldann.
Guðsafneitun og efi búin í búning sálfræði og sálgreiningar eru þó ekki
einu strengirnir í guðfræði Hjartar, þar hljómar líka tvíburastrengurinn,
strengur trúarinnar. Kominn örlítið neðar í glasið og tekinn lítið eitt að drafa
játar hann:
… það er ekki hægt að halda því fram að Jesús hafi verið frábær siðfræðingur og
kennari eða húmanisti en ekki sonur Guðs. Annaðhvort afgreiðir maður hann –
sem fífl, brjálæðing, skáldaða persónu – eða maður fellur að fótum hans og tilbiður
hann sem son Guðs og þá ekki í óeiginlegri merkingu eins og ég hef reynt að komast
upp með.
– – –
Jú, við verðum að horfast í augu við hræsnina í sjálfum okkur […] (63)
– – –
Það sem ég meina er að þessir hlutir skipta máli. Maður á að hafa metnað til að vera
ærleg manneskja. Til hvers er maður annars að þessu? (64, sjá og 98)
Undir vorið og sögulokin reynir Hjörtur loks að sýna Ölmu samstöðu. Það
gerir hann fyrst í sjálfskönnun yfir glasi á Silfrinu:
Hluti af mér er líklega öfundsjúkur út í þig, […] að þú skulir leyfa þér að kasta þér út
í trúna eins og hún væri fljót og láta hana bera þig áfram. Ég þvæ mér upp úr henni
en það geri ég krjúpandi á bakkanum. Ég þori ekki út í, eða vil það ekki, eða kannski
er ég ófær um það. Kannski kann ég ekki að synda. (228)
Síðar nálgast hann hana í hópi fermingarbarnanna:
Þannig er að mér finnst nú yfirleitt að ég hafi rétt fyrir mér, eins og gengur, en ég
er kominn að þeirri niðurstöðu að það væri lélegt af mér að viðurkenna ekki að
Alma hefur líka rétt fyrir sér. Hún er okkur fyrirmynd í því sem skiptir sköpum í
kristindómnum, en það er trúin sjálf. Í trúnni er ekkert pláss fyrir kaldhæðni eða
fyrirvara af neinu tagi. Hún krefst þess af okkur að við einfaldlega hleypum henni
að, hleypum henni inn í okkur. Nú, eða stígum inn í hana, eftir því hvernig maður
vill sjá þetta fyrir sér. Ég fer ekki ofan af því að efinn er nauðsynlegur og skiljan-
legur. Allir efast …
– – –
Jájá, gott og vel, en trúin er undirstaðan sem allt hvílir á. Við eigum að rækta hana
með okkur fremur en efann. Efinn ræktar sig sjálfur. Kristindómurinn, samfélagið
sem þið eruð í þann mund að ganga inn í, felst í því að treysta á Krist. Frelsarann. Í
því felst trúin. Hún er traust á hið góða í heiminum. Að það sé einhvers megnugt.
Að til sé afl sem breytt getur heiminum og öllum þeim sem vilja láta breyta sér. (250)