Tímarit Máls og menningar - 01.05.2004, Qupperneq 72

Margrét Tryggvadóttir
myndum og máli. Bækur hennar þekkjast allsstaðar á fjörlegum og fal-
legum myndum höfundar.
Leikur með formið
Bókin Allt í plati segir frá þeim Eyvindi og Höllu sem halda á vit æv-
intýraheims í hugsanablöðru Höllu. Þessi heimur er undir götum borg-
arinnar en þar búa svokallaðir Krókófílar í háþróuðu og örlítið útópísku
samfélagi. Þeir vinna ýmis störf í þágu mannkyns án þess að hljóta þakkir
fyrir, t.d. vökva þeir ljósastaurana með lýsi svo þeir lýsi betur og rækta
kirkjur í sérstökum kirkjugörðum. Krókófílarnir eru miklar tilfinninga-
verur og eiga erfitt með að horfa upp á sóun mannanna á auðlindum
sínum. En aðallega eru þeir uppspretta skemmtunar og gleði. Effir skoð-
unarferð neðanjarðar halda krakkarnir upp á yfirborðið með vini sínum
Sigvalda krókófíl og sjá þá heiminn í nýju ljósi. Árið eftir fylgdi svo bókin
Eins og í sögu (1981) þar sem krakkarnir lenda í nýjum ævintýrum með
Sigvalda vini sínum.
Það var ekki einungis söguefnið sem var nýstárlegt í þessum bókum,
frásagnarmátinn var það líka. I þessum fýrstu verkum Sigrúnar koma
strax fram mörg af hennar sérstöku höfundareinkennum.1 Bækurnar eru
tilraunakenndar og uppfullar af skemmtilegum hugmyndum sem
margar hverjar hafa lifað áfram í verkum hennar. Og þótt bækur Sig-
rúnar hafi vissulega þróast má fullyrða að í fyrstu verkum sínum hafi
hún verið langt á undan sinni samtíð hvað varðar framsetningu, efnistök
og skemmtigildi (sem var alls ekki í tísku).
í Allt í plati segir Sigrún sögu í bók sem í senn er textabók, myndabók
og teiknimyndasaga. Á þessum tíma voru fáar íslenskar bækur mynd-
skreyttar að ráði og hvað þá í lit. Fyrstu bækur Sigrúnar voru prentaðar í
tvílit sem gerði að verkum að þær skáru sig enn frekar frá öðrum ís-
lenskum bókum. Það sem greindi bækur Sigrúnar frá fjöldanum (ef hægt
er að komast svo að orði um barnabókaútgáfu á þeim tíma) var að
myndir hennar voru ekki bara til skrauts, þær voru virkt tjáningarform
sem sagði jafnmikla sögu og textinn. Höfundur ætlast til að lesendur lesi
líka myndirnar því án þeirra er ekki hægt að skilja söguna til fullnustu.
Með aðferðum teiknimyndasögunnar og myndabókarinnar fléttar Sig-
rún saman myndir og texta svo úr verður ein heilsteypt saga.
Ævintýrið sjálft gerist inni í svokallaðri hugsanablöðru eins og not-
aðar eru til að tjá hugsanir persóna teiknimyndasagna en í þessari bók er
hugsanablaðran hlutgerð og krakkarnir geta farið inn í hana og þaðan
niður um hlemm í götunni til að komast ofan í holræsakerfi borgarinnar.
70
TMM 2004 • 2