Studia Islandica - 01.06.1975, Side 122

120
persónu við vanalegt tímatal dauðlegra manna, þá er það
engan veginn ógerlegt.
1 fyrsta lagi kemur nafn hans aftm- og aftur fyrir í dóma-
bókum Snæfellsnessýslu á árunum 1654—67, og er hann
þá einn votta sem undirskrifa dóminn. Auðséð er, að hann
hefur verið í bænda tölu, og notið þó-nokkurrar virðingar.
1 síðustu dómabókunum (frá 1665—67) hefur hann skrifað
nafn sitt með eigin hendi, svo að rithönd hans er kunn.
Til eru rímur af Gretti, og nefnir skáldið sig þar sjálft
með dulmælum Kolbein og kveðst ljúka rímunum 29. nóv-
ember 1658. Árið 1680 getur Guðmundur Bergþórsson,
frægt rímnaskáld, hans og kallar hann glans vestursveita;
er hann þá óefað á lífi. Loks voru gefnir út á Hólum í
Hjaltadal vikusálmar eftir hann, það var 1682, en hann orti
þá eftir bænabók Jóhanns Habermanns (Avenarii), og hef-
ur þá líklega verið enn á lífi og kominn yfir áttrætt. Ljós-
prentun þeirrar bókar kom út í Reykjavík 1946. Um líkt
leyti hefur hann ort rímur af Gunnari á Hlíðarenda, eftir
frásögn Njálu.1
Auk þessara samtíðarheimilda eru aðrar nægilega trygg-
ar, sem eigna honum rímnaflokk af Tíódel riddara og ann-
an af Sveini múkssyni. Enn fremur eru honum eignuð af
ýmsum lærðum mönnum, sem lifðu skömmu eftir hann,
ýmis kvæði: Skilnaðarskrá til Satans, Píslarminning og
Dýrðardiktur, trúarlegs efnis, Dæmaþáttur, siðferðilegt
kvæði, og Víðförull, landfræðilegt.
Aðeins eitt þessara kvæða og rímnaflokka verður rætt
nánar í þessari ritgerð, en það eru Sveins rimur múkssonar.
Þær voru gefnar út i Reykjavik 1948 sem I. bindi i Ritum
Rímnafélagsins, og má þar í inngangi lesa um ævi Kol-
beins, verk hans og sérstaklega um Sveins rímur. Þrír menn
skrifuðu þennan inngang: Björn K. Þórólfsson, Bjöm Sig-
fússon og Einar Ól. Sveinsson.
Eins og flestum Islendingum er kunnugt, ortu menn fyrr
á tímum á Islandi rímnaflokka aðallega eftir frásögnum í
1 Sjá Finnur Sigmundsson: Rímnatal, 1966, 181—82.