Studia Islandica - 01.06.1975, Side 201

199
Loks, ef til vill á áttundu öld, taka menn að leggja
stund á fasta tölu atkvæða, en samstöfur með áherzlu eru
óbundnar að stað, og áherzla orðanna þjónar stuðlasetn-
ingu og rími (eða hendingum), þetta kerfi drottnaði í
fjölda braghátta allt fram á seytjándu öld.“
Þetta voru orð Myles Dillons,1 og gætir hér nýjunga mið-
að við skoðanir þeirra Thumeysens og Meyers, að haim
telur, að á sjöundu öld hafi reglulegt hljóðfall farið að gera
vart við sig („Then in the seventh century regular rhythm
appears“), og var það einmitt þetta, sem ég var að leita að.
Nú kemur hér inn í millispil, sem mér þykir ekki rétt
að ganga framhjá, þó að það sé utan við þekkingarsvið mitt
og mér sé því ekki unnt að dæma um afleiðingar þess.
En það er rannsókn Calverts Watkins á elztu bragarhátt-
um íra.2
Hinir ágætu visindamenn, Thumeysen og Meyer, höfðu
rakið írska bragarháttu til kristins kveðskapar. Slíkt var vita-
skuld hugsanlegt. En þegar þess er gætt, hvílíka sigra saman-
burðarmálfræðin vann á sviði indóevrópiskra mála, var ekki
annars að vænta en vísindamenn græfust eftir því, hvort ekki
væri unnt að finna einhverja líkingu og tengsl með brag-
fræði þessara sömu þjóða. Vom þá fyrst fyrir grískir og
fomindverskir bragir. Rannsóknir á þeim gerðu Meillet,
Wilamowitz, Bergk og margir aðrir, með góðum árangri.
Síðan hefur Roman Jakobson reynt að sýna fram á afspring
sams konar braga með slafneskum þjóðum. Og loks gerir
Watkins rannsóknir á þessum efnrnn í fornírsku.
Ég mun ekki fara hér langt út í þessa sálma, og er hér
þó vissulega ýmislegt merkilegt. I fyrsta lagi má nefna þær
breytingar, sem verða þegar raddstyrkur (stress accent)
með áherzlu á upphafi nafnyrða kemur í stað drottnunar
hljóðdvalar (quantitly) og tónhæðar (musical acent); í öðm
lagi má nefna niðurfall áherzlulausra endinga, sem kemur
1 Early Irish Literature, 1958, bls. 152, sjá lika bls. 151.
2 Sjá Indo-European Metrics and Arcbaic Irish Verse, í Celtica 8
(1963), bls. 194-249.