Þjóðmál - 01.09.2015, Blaðsíða 56

54 ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015
gjafarfyrirtækisins McKinsey í Ósló, yrði fenginn
til starfsins. Steingrímur „gúglaði“ Svein Harald
og leist vel á það sem hann fann á netinu og
hringdi til hans, en Svein Harald er nátengdur
norska Verkamannaflokknum. Davíð Oddsson,
fráfarandi formaður bankastjórnar Seðlabank-
ans, kallaði norskan arftaka sinn „lausamann
úr norska Verkamannaflokknum, sem enginn
maður hafði heyrt minnst á. Ekki einu sinni
Google, sem þekkir þó marga“.
Þegar Steingrímur sá fram á að styttist í
afgreiðslu frumvarpsins á þingi boðaði hann
Svein Harald til landsins, en sagði að hann skyldi
láta lítið fyrir sér fara. Sjálfstæðismenn lögðu til
að málið færi til viðskiptanefndar milli annarrar
og þriðju umræðu, sem tafði afgreiðslu þess um
viku. Allan þann tíma var Svein Harald í felum
á 1919 hóteli í gamla Eimskipafélagshúsinu í
Pósthússtræti. Steingrímur reyndi að hafa ofan
af fyrir honum á meðan í krafti þess að hann
væri ekki þekkt andlit, fór með hann út að
borða og einu sinni út að skokka. Daginn eftir
að frumvarpið var afgreitt kom Svein Harald
loks úr felum, það var föstudaginn 27. febrúar.
Á blaðamannafundi var hann inntur eftir því
hvenær hann hefði verið beðinn um að taka að
sér starfið og sagðist hann þá ekki muna það.
Davíð Oddsson taldi þetta „mjög sérkennilegt
og alvarlegt svar“ og bætti við:
„Annaðhvort hefur maðurinn alzheimer
á mjög alvarlegu stigi eða hann sagði
blygðunarlaust ósatt, þegar hann fékk fyrsta
tækifærið til að tala við Íslendinga. Við skulum
hans vegna vona að þetta sé alzheimerinn.“
Flokksbróðir Sveins Haralds úr norska
Verkamannaflokknum, Jens Stoltenberg for-
sætisráðherra, kom hingað í heimsókn eftir að
vinstristjórnin var komin til valda og heimsótti
nýja seðlabankastjórann. Sagt var að hann hefði
spásserað um Seðlabankann „eins og hann ætti
hann“. Davíð Oddsson sagði það eina ósmekk-
legustu uppákomu af hálfu erlends fyrirmennis
sem sést hefði hér á landi.
Steingrímur lofaði samstarf þeirra Svein
Haralds og sagði að „enginn hátíðleiki upp á
gamla mátann“ hafi þvælst þar fyrir. Frásögn
Steingríms af vali Sveins Haralds og samskipt-
um þeirra tveggja lýsa ótrúlegri léttúð í mál-
efnum sjálfs Seðlabanka Íslands.
Steingrímur friðþægir kröfuhafa
Þegar neyðarlögin voru sett í október 2008
höfðu Seðlabankinn og önnur íslensk stjórn-
völd notið aðstoðar hins virta fjárfestingar-
banka JP Morgan. Nýir valdhafar, sem komu að
málum frá og með 1. febrúar 2009, réðu hins
vegar til starfa lítið breskt ráðgjafarfyrirtæki,
sem nefndist Hawkpoint. Þar með var farið á
mis við mikla þekkingu JP Morgan á málum
hér heima. Á sama tíma störfuðu alþjóðlega
virtir fjárfestingarbankar fyrir kröfuhafa föllnu
bankanna, það voru Barcleys Capital, UBS og
Morgan Stanley. Í grein í Viðskiptablaðinu var
þessu líkt við það ef knattspyrnulið Swindon
Town ætti eitt í höggi við Bayern München,
Chelsea og Barcelona.
Vegur Hawkpoint var ekki meiri en svo að í
árslok 2011 keypti Canaccord Genuity rekstur-
inn og lagði vörumerkið niður. Það var mikil
gæfa að JP Morgan aðstoðaði stjórnvöld í
kjölfar falls bankanna og betra ef vinstristjórnin
hefði þegið ráðgjöf þeirra áfram. Góðir alþjóð-
legir sérfræðingar skipta sköpum, enda lítil
þekking og reynsla af málum sem þessum til
staðar hér á landi.
En það var ekki einasta svo að minniháttar
ráðgjafarfyrirtæki ætti í höggi við sterkustu fjár-
festingarbanka heims heldur voru þau verkefni,
sem Fjármálaeftirlitið skyldi annast á grund-
velli neyðarlaganna, flutt án lagaheimildar til
sérstakrar samninganefndar þriggja ráðuneyta
undir forystu Indriða H. Þorlákssonar, setts
ráðuneytisstjóra í fjármálaráðuneytinu. Fundar-
gerðir samninganefndarinnar eru í hæsta máta
athyglisverð lesning. Fyrstu fundargerð vantar
í þau gögn sem afhent hafa verið en strax í
„Þau eiga okkur mikið að þakka í þeim
efnum. Það er enginn vafi á að útkoma
þeirra í kosningunum 2009 er algjörlega
því að þakka að við björguðum þeim út
úr samstarfinu við Sjálfstæðisflokkinn.
Þau fengu á sig nýjan svip með því að
vera komin í samstarf við okkur með
Jóhönnu í forystu og sluppu ótrúlega vel
frá því að hafa verið í stjórn með
Sjálfstæðisflokknum þegar allt hrundi.
Aftur á móti var misjöfn hamingja með
samstarfið við okkur í Samfylkingunni. Í
baklandi flokksins var fólk sem ekki vildi
vinna til vinstri.“