Þjóðmál - 01.09.2015, Blaðsíða 94
92 ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015
hefðu lesið upp úr Rauða kverinu.
Formaðurinn höfðaði stundum til verstu
hvata mannskepnunnar – haturs, öfundar, tor-
tryggni og tortímingarhneigðar. Hann lét aldrei
í ljós iðrun vegna hörmunganna sem hann
olli þjóðinni með stefnu sinni og kenndi alltaf
öðrum um mistök sín.
Mannslífið var langt frá því að vera heilagt
í huga Maós eins og glögglega kom fram á
ráðstefnu leiðtoga kommúnistaríkja í Moskvu
árið 1957 þegar hann ræddi möguleikann á
þriðju heimsstyrjöldinni:
Veltum því fyrir okkur hversu margir myndu
deyja ef stríð blossaði upp. Af 2,7 milljörðum
íbúa jarðar gæti um þriðjungurinn látið lífið,
eða ef til vill fleiri, við skulum segja helmingur
mannkynsins. … Um leið og stríðið hefst
verður kjarnorku- og vetnissprengjum beitt
í miklum mæli. Ég ræddi þetta eitt sinn við
erlendan leiðtoga. Hann sagði að hæfist
kjarnorkustríð myndu allir deyja. Ég sagði
að færi allt á versta veg myndi helmingur
mannanna deyja, en hinn helmingurinn lifa
af, og að heimsvaldastefnan yrði máð burt
af yfirborði jarðar og sósíalismi kæmist á í
öllum heiminum. Nokkrum árum síðar yrði
fjöldi jarðarbúa aftur 2,7 milljarðar og líklega
enn meiri.
Þögn sló á leiðtogana. Skömmu síðar þegar
Maó talaði aftur um nytsemi kjarnorkustríðs
fyrir málstað kommúnista spurði leiðtogi
ítalska kommúnistaflokksins hversu margir
Ítalir myndu lifa af slíkar hörmungar. „Enginn,“
svaraði Maó. „En hvers vegna heldur þú að Ítalir
séu svona mikilvægir fyrir mannkynið?“
Með þessum orðum var Maó ekki að leggja til
að Sovétríkin gerðu kjarnorkuárás á Bandaríkin.
Það sem vakti fyrir honum með þessu tali var
að sýna hinum leiðtogunum hversu eitilharður
kommúnisti hann væri sjálfur. Hann teldi jafnvel
réttlætanlegt að fórna helmingi mannkynsins
í þágu hugsjónarinnar. Væri hægt að ganga
lengra en það í hollustu við hugsjónina?
Maó gortaði oft af mannfjöldanum í Kína og
var stoltur af því að vera leiðtogi svo fjölmenns
ríkis. Hann skopaðist oftar en einu sinni að því
að einu gilti þótt tugir milljóna Kínverja færust,
þeim héldi alltaf áfram að fjölga.
Kári Stefánsson kvartar yfir útþynningu á hug-
takinu „sósíalisti" um leið og hann býður upp á
skilgreiningu sem miklu frekar á við orðið „krati"
en nokkuð annað.
Ný orð koma iðulega í stað gamalla, og
gömul orð eru oft heimfærð upp á eitthvað allt
annað en þau stóðu upphaflega fyrir, og þannig
er það. Í Bandaríkjunum er til dæmis talað um
að vera „liberal" þegar viðkomandi er blúss-
andi vinstrisinnaður, og hið gamla og góða 19.
aldarhugtak „liberal" því búið að fá þveröfuga
merkingu miðað við hinn upprunalega skilning
á orðinu.
En hvað um það.
Í stað þess að tala um sósíalista má tala
um kampavínssósíalista - ríka eða þokka-
lega efnaða einstaklinga sem hafa hagnast
persónulega á því að nýta sér völd ríkisvaldsins
til að skapa fyrirtæki sínu (eða öðrum
samtökum sem viðkomandi tilheyrir) svigrúm
eða liðka fyrir því með lagalegri mismunun.
Kampavínssósíalistar tala oft um nauðsyn þess
að hafa sterkt ríkisvald sem getur gert hvað
sem því sýnist, gefið
að það geri það
sem viðkomandi
kamapvínssósíal-
isti getur hagnast
persónulega á.
Verkalýðsforingjar
eru margir hverjir
kampavínssósíal-
istar, og meðlimir
verkalýðsfélaga
þeirra kokgleypa
áróður þeirra og
verða þannig fall-
byssufóður þegar
sumir nýta sér ríkis-
valdið til að hagnast
persónulega.
Kári Stefánsson er sennilega kampavínssó-
síalisti. Hann gæti hugleitt að nota þennan titil í
næsta útvarpsviðtali.
Geir Ágústsson í pistli á
bloggsíðu sinni 24. ágúst 2015.
Kampavínssósíalistar
Mynd: Niels Noordhoek