Þjóðmál - 01.09.2015, Blaðsíða 65
ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015 63
rekstri sínum. Ríkissjóður fékk þá 765 milljónir
króna í sinn hlut, svo sölutapið nam 135 milljón-
um. Í frétt Viðskiptablaðsins í september 2011
kom fram að eignir Byrs höfðu rýrnað um 113
milljarða þann tíma sem sjóðurinn var í umsjón
ríkisins.
Á sama tíma og milljörðum á milljarða
ofan var varið í vonlausa sparisjóði var
tekin ákvörðun um að setja í þrot þær tvær
fjármálastofnanir sem lífvænlegastar voru,
annars vegar SPRON og hins vegar Straum-
Burðarás, að því er virðist fyrir einstrengingsleg
viðhorf. Þau fyrirtæki höfðu bæði mikilsvert
gildi fyrir fjármálakerfið í heild sinni. Sama
verður ekki sagt um neitt þeirra fyrirtækja sem
ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Stein-
gríms J. Sigfússonar kom til bjargar. Ríkissjóður
fær nú greidda tugi milljarða í arð á ári vegna
eignarhluta sinna í viðskiptabönkunum þremur.
Af þeim fjármálafyrirtækjum sem veitt var
aðstoð 2009 og 2010 var aldrei greiddur neinn
arður í ríkissjóð, enda fóru þau öll í þrot.
Samdráttarskeið framlengt
Ráðherraskipti urðu óvenjutíð á tímabili
vinstristjórnarinnar en alls gegndu sautján
manns ráðherraembættum í fyrsta og öðru
ráðuneyti Jóhönnu Sigurðardóttur og það
þrátt fyrir að ráðherrum væri fækkað. Stein-
grímur var fjármálaráðherra á árunum
2009–2011 og 2011–2012 var hann sjávarút-
vegs- og landbúnaðarráðherra og efnahags- og
viðskiptaráðherra. Steingrímur var svo atvinnu-
vega- og nýsköpunarráðherra 2012–2013.
Hann hafði því alla þræði í hendi sér. Enginn
ráðherra ríkisstjórnarinnar, sem sat að völdum
2009–2013, ber meiri ábyrgð á stjórnarstefnu
þessa tímabils.
Um miðjan febrúar 2013, þegar nærri dró
alþingiskosningum, sýndu kannanir að stefndi
í fylgishrun Vinstri grænna. Þá boðaði Stein-
grímur J. Sigfússon blaðamenn á sinn fund og
tilkynnti að hann myndi láta af formennsku á
næsta flokksþingi. Katrín Jakobsdóttir tók við
sem formaður og lét Steingrímur fremur lítið
fyrir sér fara í kosningabaráttunni. Alls töpuðu
Samfylking og Vinstri grænir 28 prósentum
atkvæða frá kosningunum 2009 og aldrei
fyrr höfðu stjórnarflokkar misst viðlíka fylgi.
Vinstri grænir höfðu þó náð að rétta nokkuð úr
kútnum eftir að Steingrímur hörfaði úr for-
mannsstóli. Framsóknarflokkurinn vann mikinn
kosningasigur í krafti loforða um almenna
skuldaniðurfærslu til almennings. Mál sem
kjósendum þótti bersýnilega að vinstristjórnin
hefði vanrækt. Þingstyrkur Framsóknarflokks
hafði ekki orðið meiri síðan eftir alþingiskosn-
ingarnar 1963. Ólafur Ragnar Grímsson fól
Sigmundi Davíð Gunnlaugssyni stjórnar-
myndunarumboð að kosningum loknum og
ný ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks leit dagsins ljós.
Hinn 23. maí 2013 var efnt til ríkisráðsfundar
á Bessastöðum, síðasta ríkisráðsfundar forseta
með öðru ráðuneyti Jóhönnu Sigurðardóttur.
Volvo, árgerð 1971, með einkennisnúmerið
Þ 2012 rann í hlað á Bessastöðum. Út úr honum
steig Steingrímur J. Sigfússon. Að fundi loknum
skilaði hann lyklum að ráðuneyti sínu. Stein-
grímur segir hróður sinn hafa borist víða sem
ráðherra og þegar leitað sé á veraldarvefnum
megi finna nafn hans „með fleiri hundruð
þúsund eða milljónir talninga; fast á hæla okkar
víðfræga forseta. Nafn þessa sveitastráks hefur
því býsna víða ratað“. Hann telur að ríkisstjórn
Samfylkingar og Vinstri grænna hafi náð
miklum árangri og kveðst sáttur með verkið.
Grípum niður í orð hans sjálfs í bókinni Frá hruni
og heim:
„Ég sagði jafnan að ég ætlaði mér ekki önnur
verkalaun en þau að geta, þegar þar að
kæmi, hallað mér aftur og sagt með góðri
sannfæringu þrjú orð: Já, það tókst. Og það
tókst, Íslandi er borgið.“
Steingrímur telur ríkisstjórn sína og Jóhönnu
vera „eina þá merkustu á lýðveldistímanum“.
Hann kveðst hafa lagt alla orku sína í að „reisa
landið úr rústum“ og bætir við að hann sé
Ráðherraskipti urðu óvenjutíð á tímabili vinstristjórnarinnar
en alls gegndu sautján manns ráðherraembættum í fyrsta
og öðru ráðuneyti Jóhönnu Sigurðardóttur og það þrátt
fyrir að ráðherrum væri fækkað.