Þjóðmál - 01.09.2015, Blaðsíða 9
ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015 7
Nú láta ýmsir hér á landi eins og ekkert sé
eðlilegra en Pútín hafi fyrri orð og afstöðu
að engu. Rússar hafi fullt vald til að fara sínu
fram. Nágrannar Rússa í Eystrasaltsríkjunum
og Póllandi kalla hins vegar á Bandaríkjamenn
og NATO sér til hjálpar. Að Íslendingar eigi við
þessar aðstæður að sitja hjá eða jafnvel rétta
„friðarhönd“ til Rússa er fráleitt.
II.
Þegar umræðurnar um innflutningsbann Pútíns
hófust var engu líkara en sumir alþingismenn
og aðrir íslenskir ráðamenn misstu fótanna. Þeir
bærust með straumnum eða hlýddu kalli þess
sem hæst hrópaði. Leið þó ekki á löngu þar til
forystumenn fótuðu sig og slógu því föstu að
ekki yrði hróflað við mótaðri stefnu en grand-
skoðað yrði til hvaða óhagræðis hún leiddi fyrir
fiskvinnslu- og útflutningsfyrirtæki.
Hið sama gerðist þegar fréttir bárust um
hrikaleg örlög hundruð þúsunda farand- og
flóttamanna sem flæddu yfir Evrópu af meiri
þunga en áður. Mátti ætla að stjórnmálamenn
teldu nauðsynlegt að varpa öllum skynsam-
legum rökum eða reynslu annarra þjóða til
hliðar. Þeir ættu að fara í kapphlaup um hver
nefndi hæstu tölu þeirra sem taka ætti á móti
hér á landi.
Vandinn vegna þessa mikla straums aðkomu-
fólks hefur sett allt á annan endann innan
Evrópusambandsins. Engu er líkara en ráðamenn
þar telji sér trú um að hann verði leystur með því
að setja reglur um kvótaskiptingu milli einstakra
landa. Augljóst er að Schengen-samstarfið er í
uppnámi. Grunnþáttur þess er að ytri landa-
mæri svæðisins séu lokuð fyrir öðrum en þeim
sem hafa löglega heimild til að koma inn á það.
Þessi stoð er úr sögunni og þar með verður að
grípa til annarra ráða.
Danir hafa skapað sér nokkra sérstöðu meðal
þjóða ESB að því leyti að þeir standa mjög fast á
rétti sínum til að stjórna komu farand- og flótta-
manna til lands síns. Þar gætir ekki síst áhrifa
Danska þjóðarflokksins þótt hann hafi aldrei átt
ráðherra í ríkisstjórn. Í kosningunum hinn 18.
júní 2015 hlaut flokkurinn 21,1% atkvæða.
Kristian Thulesen Dahl, formaður flokksins,
segir í bréfi til flokksmanna sinna hinn 31. ágúst
2015 að við núverandi aðstæður skipti meira
máli en oftast áður að ræða áhrif aðstreymi
farand- og flóttamanna. Þjóðflutningar sam-
tímans krefjist annarra aðgerða en gripið hafi
verið til við landamæravörslu Evrópu til þessa.
Hann segir mikilvægt að skilja á milli þeirra sem
leita sér betri lífskjara, efnahagslegra farand-
manna, og raunverulegra flóttamanna sem
óttist um líf sitt í heimalöndum sínum.
Hann leggur til að ráðamenn í ESB taki sér
Ástrali til fyrirmyndar. Þar hafi stjórnvöld tekið
af skarið um að þeir sem reyni að komast
til landsins á bátum smyglara fái ekki hæli í
Ástralíu. Þetta hafi leitt til þess að almennt séð
komi innflytjendur ekki lengur með slíkum
bátum til Ástralíu. Innan Evrópu eigi að grípa til
svipaðra aðgerða. Þetta muni hins vegar ekki
gerast hratt og þess vegna sé nauðsynlegt að
taka upp landamæraeftirlit. Reglum samkvæmt
megi brottvísa þeim sem komi frá öruggu landi.
Þannig megi láta Þjóðverja leysa úr máli þeirra
hælisleitenda sem koma að þýsk-dönsku
landamærunum. Þjóðverjar geti gert hið sama
við eigin landamæri. Þeir ákveði það.
Þess er skemmst að minnast að fyrir fáeinum
árum beitti dönsk ríkisstjórn með stuðningi
þjóðarflokksins sér fyrir upptöku eftirlits við
landamæri Danmerkur. Vakti þetta mikla
undrun og reiði innan ESB. Nú talar jafnvel
Angela Merkel Þýskalandskanslari fyrir slíku eftir-
liti í einhverri mynd. Danskir jafnaðarmenn sem
voru andvígir því á sínum tíma styðja það nú.
Hertar reglur og skipuleg framkvæmd
þeirra er ákall sem nær eyrum ráðamanna á
meginlandi Evrópu. Hér eru umræður um nýja
útlendingalöggjöf hins vegar á aðra lund. Við
framkvæmd gildandi laga virðast meira að
segja ríkja efasemdir um hvort réttmætt sé að
brottvísa Albönum.
Með ólíkindum er ef nokkur farand- eða
flóttamaður sem hingað kemur átti síðast fyrir
komu sína viðdvöl í öðru landi en því sem
Þegar umræðurnar um innflutningsbann
Pútíns hófust var engu líkara en sumir
alþingismenn og aðrir íslenskir ráða-
menn misstu fótanna. Þeir mundu berast
með straumnum eða hlýða kalli þess
sem hæst hrópaði. Leið þó ekki á löngu
þar til forystumenn fótuðu sig og slógu
því föstu að ekki yrði hróflað við mótaðri
stefnu en grandskoðað yrði til hvaða
óhagræðis hún leiddi fyrir fiskvinnslu- og
útflutningsfyrirtæki.