Þjóðmál - 01.09.2015, Blaðsíða 85

ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015 83
Um Rammaáætlun gilda lög nr. 48/2011 um
verndar- og orkunýtingaráætlun:
• Hlutverk Verkefnisstjórnar Rammaáætlunar
er að veita ráðherra ráðgjöf um vernd og
orkunýtingu landsvæða.
• Verkefnisstjórnin telur 6 manns og er skipuð
af umhverfis- og auðlindaráðherra.
Ekki verður betur séð við samanburð á þess-
um tveimur stofnanalýsingum en starfssvið
þeirra skarist illilega. Hætt er við, að Verkefnis-
stjórnin beri stjórnmálalegan keim, þar sem
hún er skipuð af ráðherra. Þetta getur komið
fram sem slagsíða á störfum Verkefnisstjórnar,
annaðhvort í átt til ofverndunar eða ofnýtingar,
sérstaklega hafi ráðherrann eða aðrir fulltrúar
stjórnmálaflokks hans tjáð sig með tilteknum
hætti um nýtingu/verndun orkulinda.
Stjórnsýslulega er Rammaáætlun af þessum
sökum hálfgert örverpi, og er henni eiginlega
ofaukið í stjórnkerfinu miðað við hlutverk og
starfssvið Orkustofnunar.
Rammaáætlun í verki
Fyrsti áfangi Rammaáætlunar, Maður – nýting
– náttúra, spannaði tímabilið 1999-2003.
Annar áfangi Rammaáætlunar átti að spanna
tímabilið 2004-2011, en á verkinu varð tveggja
ára töf, sem e.t.v. var af pólitískum rótum
runnin. Flokkun virkjunarkosta í Nýtingarflokk,
Biðflokk og Verndarflokk, var að lokum um-
turnað á Alþingi á síðasta kjörtímabili, sem var
í trássi við hugmyndafræði um Rammaáætlun,
sem átti að fást við faglega flokkun orkulindanna
á grundvelli mats ólíkra faghópa. Það er hætt
við, að svipaðar uppákomur á Alþingi um
flokkun virkjunarkosta muni endurtaka sig, og
m.a. þess vegna verður annað fyrirkomulag
þessara mála lagt til í þessari grein.
Þann 25. marz 2013 skipaði Umhverfis- og
auðlindaráðherra Verkefnisstjórn 3. áfanga
Rammaáætlunar. Situr hún að óbreyttu til
ársins 2017 og mun halda áfram starfi við
röðun og flokkun virkjunarkosta, þar sem frá
var horfið við lok 2. áfanga. Það er í höndum
Orkustofnunar að auglýsa eftir umsóknum um
umfjöllun Verkefnisstjórnar á virkjanakostum.
Óskað hefur verið eftir endurskoðun á flokkun
Holtavirkjunar og Urriðafossvirkjunar í Neðri-
Þjórsá í vinnu við 3. áfanga, en það var ekki við
það komandi að hálfu Verkefnisstjórnarinnar.
Virtist þar gæta nokkurrar þvermóðsku, því að
virkjunaraðilinn, Landsvirkjun, var tilbúinn að
leggja fram nýjustu rannsóknarniðurstöður og
verkhönnun.
Störf Verkefnisstjórnar 2. áfanga og fyrrver-
andi ríkisstjórnar sættu gagnrýni fyrir fleira en
að færa virkjanirnar í Neðri-Þjórsá úr nýtingar-
flokki, þar sem þær voru flokkaðar í 1. áfanga,
yfir í biðflokk, á hæpnum forsendum. Gunn-
laugur H. Jónsson, fyrrum eðlisfræðingur hjá
OS, ritaði hinn 13. ágúst 2015 hvassa ádeilu
Sultartangastöð Landsvirkjunar