Þjóðmál - 01.12.2015, Qupperneq 45

44 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
fyrir hrakspár þá hélt Sjálfstæðisflokkurinn
hreinum meirihluta og bætti aðeins stöðu
sína. Hræðsla við að standa við stóru orðin
skilar engu þegar upp er staðið. Kjósendur eru
fullfærir um að greina á milli orða og efnda.
Sá samstillti hópur ungs fólks sem stóð
fyrir miklum og góðum breytingum á ályktun-
um landsfundar þarf nú að fylgja því eftir
með því að vinna þeim fylgi meðal kjörinna
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins í sveitastjórnum
og á þingi. Og styðja vel við þá frambjóðend-
ur í prófkjörum næstu ára sem enduróma
viðhorf frjálslyndis – ekki frjálslyndis á
annarra manna fé, heldur á frelsi til orðs,
athafna og ráðstöfunar eigin aflafjár. Og
líka víðsýni; að sjá ekki stétt, ekki kyn, ekki
litarhátt, ekki trúarbrögð - heldur
aðeins einstaklinga – alla ólíka
með mismunandi langanir, þrár
og væntingar og ólíkar leiðir til
að nálgast markmið sín í lífinu.
Einstaklingar fá ótrúlega miklu
áorkað án „heildarskipulags”, án
niðurgreiðslu eða sérréttinda,
án allrar íhlutunar hins opinbera.
Það þarf að veita stjórnmála-
mönnum brautargengi sem hafa
þessa lífssýn og bein í nefinu til
að fylgja þeim eftir.
Ofurtrú á mátt hins opinbera
Við ramman reip er að draga
því trúin á sjálfsprottið skipulag
samfélagsins, frjáls samskipti
einstaklinga og samtaka þeirra á
markaði, virðist á stundum ekki
rista djúpt, jafnvel hjá grasrótinni
í Sjálfstæðisflokknum. Það glittir
í þá ofurtrú á mátt hins opinbera
sem gegnsýrir allt íslenskt sam-
félag. Þannig ályktar landsfundur
undir formerkjum umhverfis- og samgön-
gunefndar:
„Reynslan hefur sýnt að skynsamleg og
hafkvæm nýting náttúruauðlinda Íslands er
að jafnaði best tryggð með því að nýtingar-
og afnotaréttur sé í höndum einkaaðila.
Nýting þarf að vera innan sjálfbærra
þolmarka. Upplifun ferðamanna af villtri
og óspilltri náttúru er mikilvæg auðlind í
ferðaþjónustu, stærsta gjaldeyrisskapandi
atvinnuvegi þjóðarinnar.”
Allt er þetta með ágætum, en svo lýkur
málsgreininni á þessari setningu:
„Þetta ber að hafa í huga
við heildarskipulag ferða-
þjónustu og annarra
atvinnuvega.”
Heildarskipulag atvinnuvega?
Atvinnuvegir eru ekki „skipu-
lagðir”, þeir eru sjálfsprottnir í
umhverfi stofnana sem annað
tveggja hafa þróast í tímans rás
eða með afskiptum löggjafans
eða annars yfirvalds. Minni
afskipti hins opinbera, skýr og vel
varinn eignarréttur, frelsi ein-
staklingsins og frjálsir markaðir
er það sem best hefur gefist til að
byggja upp atvinnuvegi, og þar
með betri lífskjör. Velmegun er
ekki sköpuð með regluverki eða
„samfélagsverkfræði”. Heildar-
skipulag atvinnuvega viðgengst
líklega aðeins í Norður-Kóreu.
En trúin á ríkisvaldið og mátt
þess til að gera vel er ótrúlega
sterk í íslensku samfélagi,
einnig hjá þeim sem kenna sig
við hægrimenn. Þannig var í
upphaflegum drögum að lands-
fundarályktun stjórnskipunar- og
eftirlitsnefndar þessi setning:
Við ramman reip er að draga því trúin á sjálfsprottið skipulag samfélagsins,
frjáls samskipti einstaklinga og samtaka þeirra á markaði, virðist á stundum
ekki rista djúpt, jafnvel hjá grasrótinni í Sjálfstæðisflokknum. Það glittir í þá
ofurtrú á mátt hins opinbera sem gegnsýrir allt íslenskt samfélag.
Óþekkti embættismaðurinn eftir
Magnús Tómasson.