Þjóðmál - 01.12.2015, Blaðsíða 59

58 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
þjóðarinnar myndi batna stórlega ef innflutn-
ingur landbúnaðarafurða yrði stóraukinn.
Svo virðist sem sá skilningur sem íslenskur
landbúnaður hefur löngum notið hjá stjórn-
völdum, sé nú að láta undan þessum þrýst-
ingi. Eins og stendur virðist stefnuleysi vera
að skjóta rótum jafnvel hjá þeim sem löngum
hafa talið sig bera hlýrri hug til bænda en aðrir.
Ég hef þá trú að Íslendingar geti ekki
skapað sér örlög sem sjálfstæð og fullvalda
þjóð ef þeir setja sér ekki metnaðarfull
markmið á sviði orku og matvælaframleiðslu.
Við verðum að hafa sjálfstæðan aðgang að
tiltölulega ódýrri orku, sem framleidd er í
sátt við náttúru landsins. Við þurfum að efla
verulega innlenda framleiðslu vandaðra
matvæla og vera okkur sjálfum nóg í mun
ríkari mæli en nú er. Að öðrum kosti getum
við orðið fórnarlömb skaðlegs þrýstings og
þvingana, sem við munum ekki standast.
Það er tiltölulega stutt síðan slíkum
þrýstingingi var beitt, sem skók undirstöður
lýðveldisins. Við getum ekki lagt traust okkar
á umheiminn, þótt við eigum þar góða vini
og bandamenn.
Samband Íslands við umheiminn
Ef samband Íslendinga við umheiminn er
vandmeðfarið, er það vegna þess að á þeim
vettvangi er sjálfstraust okkar minnst. Þegar
við gengum hraðast um gleðinnar dyr á
árunum 2003-2008 komu í ljós andlegir
veikleikar, sem afvegaleiddu ekki aðeins
hluta forystumanna í atvinnulífi og stjórn-
málum, heldur einnig umtalsverðan hluta
þjóðarinnar.
Með opnum og skilyrðislitlum aðgangi
að alþjóðlegu lánsfé, sannfærðust íslenskir
fjármálamógúlar og atvinnufjárfestar um
að þeir væru í forystusveit á heimsvísu. Þeir
fylltust ánægju yfir eigin ágæti, urðu dreissugir
og sýndu af þér hroka. Eru til margar frásagnir
af gassagangi þeirra. Sjálfur varð ég vitni að
ýmsu, sem ég hefði frekar viljað að mig hefði
dreymt á þungri nóttu. Þegar blaðran sprakk
breyttist þessi yfirgangur í auðmýkt á einni
nóttu. Það gengu milli sendifulltrúa utan-
ríkisþjónustunnar vinnunótur með ráðlegg-
ingum um að sýna auðmýkt og fara með
veggjum.
Það var meðal þessara sjálfumglöðu
peningamanna og embættismanna, ekki
síst utanríkisþjónustunnar, sem áhuginn var
mestur að segja sig til sveitar í ESB, þegar að
kreppti. En hann náði líka mjög langt inn í
raðir stjórnmálamannanna og gerir það enn.
Lengst náði þessi auðmýkt í ICESAVE-málinu.
Það er nánast lögmál í alþjóðlegum
samskiptum að auðmýkt býður heim
Sterkasta pólitíska birtingarmynd
þessarar hlýðni er hin svokallaða
„samræðupólitík“, sem hefur gengið
eins og pest yfir þjóðina og útbreitt
dómgreindarleysi út í ólíklegustu
kima stjórnmálanna. Það er orðinn
pólitískur rétttrúnaður að það þurfi
að ræða málin, semja, kíkja í pakkann.
Það er orðinn sjálfstæður mann-
kostur að semja um alla hluti. Það
virðist gleymt að sumir samningar
hafa varðveist í sögunni sem upp-
spretta siðferðilegra hörmunga og
alþjóðlegra harmleikja. Kannast menn
ekki við München?
Eins og landbúnaður nágrannaþjóða, lifir íslenskur landbúnaður
við kerfisfjötra, sem stuðla að því að halda niðri matvöruverði. Talsverður
hluti þjóðarinnar, og umtalsverður hluti af stjórnmálamönnum hennar
og fulltrúum launþega trúa því að hagur þjóðarinnar myndi batna
stórlega ef innflutningur landbúnaðarafurða yrði stóraukinn. Svo virðist
sem sá skilningur sem íslenskur landbúnaður hefur löngum notið
hjá stjórnvöldum, sé nú að láta undan þessum þrýstingi.