Þjóðmál - 01.12.2015, Qupperneq 89

88 ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2015
verkalögunum var beitt gegn Íslandi að
mati blaðamanns Guardian.“
Ólafur endurtekur þetta síðar í bókinni
(bls. 93). Raunar segir blaðamaðurinn, Simon
Bowers, þetta ekki beint í frétt sinni, þótt mat
hans ráði auðvitað engum úrslitum í málinu.
En það er ekki aðalatriðið, heldur hitt, að
breskir ráðamenn hafa aldrei haldið því fram,
að þeir hafi sett hryðjuverkalögin 8. október
vegna ummæla Davíðs Oddssonar í sjónvarpi
kvöldið áður. Þeir hafa í yfirheyrslum hjá
þingnefndum og opinberlega nefnt símtal
Alistairs Darlings, fjármálaráðherra Breta,
við Árna Mathiesen að morgni 7. október,
en sennilegt er að dómi Árna, að þeir hafi
ákveðið beitingu þeirra talsvert áður. Í
endurminningum sínum staðfestir Darling
það óbeint (Back from the Brink, bls. 152).
Hann treysti ekki íslenskum stjórnvöldum og
því síður bönkunum. Breskir ráðamenn voru
sannfærðir um, að íslensku bankarnir væru
að skjóta fé undan, þótt ekki sé enn fullskýrt,
hversu harkalega þeir brugðust við. Því miður
er ekki heldur allt satt og rétt, sem komið
hefur fram frá Bretum, þar á meðal Darling,
um þessi mál, en það er önnur saga.
Þjóðsögur Ólafs um „gjaldþrot
Seðlabankans“ og Icesave-deiluna
Ólafur Arnarson heldur því fram, að Seðla-
bankinn hafi orðið gjaldþrota undir stjórn
Davíðs Oddssonar.
„Gjaldþrot Seðlabankans var ekkert
smágjaldþrot. Bankinn tapaði nálega 350
milljörðum á útlánum sínum en átti fyrir
eigið fé upp á um það bil 90 milljarða
þannig að gatið var stórt“.
(bls. 87)
Gjaldþrot verður, þegar aðili á ekki fyrir
skuldum. Hvenær átti Seðlabankinn ekki fyrir
skuldum? Hið rétta í málinu er, að bankinn
varð aldrei gjaldþrota. Hann tapaði stórfé
á því, að allt bankakerfið hrundi, eftir að
bankinn hafði eftir megni reynt að halda
því uppi. Þess vegna afhenti Seðlabankinn
ríkissjóði skömmu eftir hrunið 345 milljarða
kr. kröfur á viðskiptabankana, en ríkissjóður
gaf á móti úti 270 milljarða kr. skuldabréf
til fimm ára. Bankinn tók því sjálfur á sig
75 milljarða kr. tap. Gert var þá ráð fyrir,
að 90 milljarðar kr. myndu endurheimtast,
og samkvæmt því var tap ríkissjóðs 175
milljarðar kr., eins og Steingrímur J. Sigfús-
son, þáverandi fjármálaráðherra, upplýsti á
Alþingi 2010. Síðar tók Seðlabankinn aftur
við kröfunum, og sér eignasafn hans, ESÍ,
um það. Enn er óvíst, hversu mikið fæst
að lokum upp í kröfurnar. Ólafur Arnarson
Alistair Darling, þáverandi fjármálaráðherra Breta, treysti
ekki íslenskum stjórnvöldum og því síður bönkunum.
Mynd: Antonio Cruz/ABr