Editiones Arnamagnæanæ. Series B - 01.06.1983, Page 173
§ 8.6
Heimildir GA
CLXVII
8.6. Aldur GA.
8.6.1. Vísur Þormóðar prests Olafssonar eru að
öllum líkindum yngsti texti GA.1 Um ævi Þormóðar er
ekkert vitað um fram það sem segir í fyrrnefndri
annálsgrein (§ 8.5.3, nmgr. 22), en líklegt er að hann
hafi verið af Vesturlandi, þ.e.a.s. af slóðum Ar og Aa1
(sbr. § 2.3.5). Jón Þorkelsson rektor2 giskaði á að
Þormóður hefði verið sonur Olafs Hjörleifssonar,
bróður Áróns, sem var ábóti á Helgafelli 1258-1302,3
en ekki er fjarska líklegt að hann hafi eignast barn í
ábótadómi sínum, og hefði hann eignast Þormóð fyrr,
hefði Þormóður átt að vera kominn yfir áttrætt þegar
hann fór til Noregs, og það er einnig miður trúlegt.
Hafi Þormóður verið á besta aldri þegar hann fór
utan, hefur hann varla ort vísur sínar um Árón fyrr en
um 1300 og fremur nokkru síðar.
8.6.2. I þeim fáu orðum sem safnandi GA hefur
aukið við heimildirnar frá sjálfum sér (sbr. § 8.0.4,
nmgr. 8) er alls engin vísbending um aldur sögunnar
fólgin. Væri niðurlag GA varðveitt (sbr. § 2.2), hefði
hugsanlega mátt ráða af því hvort sagan hefði verið
sett saman fyrir eða eftir þau miklu þáttaskil í dýrkun
Guðmundar, sem upptaka Auðunar biskups á beinum
hans 1315 hafði í för með sér,4 en ekkert í efni
sögunnar eða samsetningu bendir til þess, að hún hafi
verið verið sett saman af því tilefni eða fyrir atbeina
kirkjulegra yfirvalda. Eins og áður segir (§ 2.3.4) er
GAa1 líkast til skrifað innan tímamarkanna 1330-50,
og það handrit er varla frumrit GA (sbr. § 7.5.4).
Fullvíst má telja að GA hafi verið sett saman ein-
1 Hugsanlegt er að sá annáll sem ausið var af í GA hafi verið
yngri en vísur Þormóðar; eftir varðveittum annálum að dæma hefur
annálaritun færst mjög í aukana eftir 1300.
2 Skýringar á vísum í Guðmundar sögu Arasonar og Hrafns sögu
Sveinbjarnarsonar (Rv. 1872), p. 12.
3 Páll Eggert Ólason, íslenzkar œviskrár IV (Rv. 1951), p. 54.
4 Sbr. StormAnn IV, V, VII, VIII (1315), IX (1314). - Laurentius
sa.ga biskups, ed. Árni Björnsson (Rv. 1969), pp. 67-69.