Úrval - 01.12.1948, Síða 26

24
ÚRVAL,
krossa þeir sig og biðja guð
fyrir sér. Af því sem þeir álíta
hættur, mannraunir og þung-
bærar skyldur, hlaut ég í
bernsku miklu stærri skerf en
þeir. Foreldrar mínir, sem jafn-
an áttu annríkt, létu mig fara
minna eigin ferða — hvöttu mig
jafnvel þegar ég var hikandi;
en þau sáu fyrst um, að ég hefði
næga þekkingu og reynslu.
Mig langar til að vekja at-
hygli allra „gætinna" foreldra
á því, að þótt ég meiddi mig
oft — skæri mig, hruflaði mig
og sneri mig — af uppátækjum
sjálfs mín, hlaut ég alvarleg-
ustu meiðsii mín á þann hátt,
að fyllsta gætni hefði ekki get-
að komið í veg fyrir þau. Versta
brunasár mitt hlaut ég, þegar
ég sat á handlegg móður minn-
ar og teygði fram höndina og
lagði hana á hvítglóandi ofn.
Alvarlegustu meiðsli mín hlaut
ég fjögurra ára, þegar amma
var að baða mig í bala.
Nútímauppeldisfræðingar hafa
reynt að finna upp kerfi, sem
gæti leyft sjálfsvitund barnsins
að þroskast eðlilega í samfélagi
við leiksystkini og foreldra. I
sumum skólum hefur allur form-
legur agi verið lagður niður, svo
að persónuleika barnsins veitist
„frjálsræði“ til þroska. Þetta er
gagnslaust. Eini aginn, sem
barnið verður að þekkja, er iög-
mál orsaka og afleiðinga — hinn
algeri heiðarleiki náttúrunnar
og hin ósveigjanlegu lögmál
hennar.
Börnin hafa rétt til að kynn-
ast og reyna sjálf sérhverja
staðreynd náttúrunnar — í
dýra-, steina- og jurtaríkinu.
Þau hafa rétt til að kynnast
þeim fyrirbrigðum, sem sam-
svara tilfinningaþroska þeirra á
hverjum tíma, í umhverfi þar
sem þau geta grafið, tínt, safn-
að, byggt, gengið, synt og
höggvið hindrunarlaust. Börnin
hafa rétt til að tefla á þær hætt-
ur, sem kennsla náttúrunnar
gerir þeim kleift að ráða við.
Þeim foreldrum, sem geta bú-
ið utan stórborganna, ber skylda
til þess. Þeir menn einir, sem
lifað geta góðu lífi við frumstæð
skilyrði, búa yfir nægri þekk-
ingu og reynslu til að lifa borg-
arlífi, sem er þess virði að því
sé lifað. Án náttúrlegrar lífs-
reynslu í bernsku verða þeir
ekki annað en hjól í hinni miklu
vél, sem við köllum borgarlíf.
Og maðurinn er ekki skapaður
til þess að vera mubla eða hjól
í vél.