Úrval - 01.12.1948, Blaðsíða 78

76
ÚRVAL
örlaga, landslagslýsinga, hug-
mynda og drauma. Hann brauzt
um eins og berserkur í hinni
dimmu dýflissu sinni og reyndi
að brjóta sér leið til ljóssins og
loftsins, hins hressandi og seið-
andi lofts frelsisins. Hann þráði
ákaft að komast í tengsl við líf-
ið sjálft, í stað þess að verða
að láta sér nægja að skapa eftir-
mynd af lífinu. Einn ljósgeisli
gat orðið þess valdandi, að allt
það, sem nú var að dauða kom-
ið vegna myrkurs og kulda dýfl-
issunnar, blómgaðist á ný:
,,Ef einhver yrði til þess að
beina töfrageisla að þessari
kuldalegu tilveru minni! Hing-
að til hef ég ekki notið neinn-
ar af dásemdum lífsins . . . .
Mig hungrar, og ekkert getur
satt mig. En hver ju skiptir það ?
.... Ég þrái aðeins tvennt af
öllum hug — ást og frægð. Hvor-
ugt hefur enn ræst í lífi mínu.“
Madame de Berny.
Balzac var gæddur skapgerð
sigurvegarans, og vilja, sem
ekkert fékk bugað. En sennilega
hefur sjálfstraust hans beðið
slíkan hnekki á æskuárunum,
þegar hann var undir lögum og
lofum foreldranna, að hann hef-
ur ekki verið viss um, hvar hann
átti að beita sér. Hann segir
sjálfur: ,,Ég var hugrakkur,
satt er það, en aðeins í anda,
ekki í framkomu minni.“ Allt
til þrítugsaldur vogaði hann sér
ekki að ráðast í verk, sem sam-
boðið var snilligáfu hans, og
hann leitaði heldur ekki samfé-
lags við konur.
Þótt ótrúlegt megi virðast, var
Balzac nærri sjúklega feiminn
unglingur, þó að hann yrði síð-
ar hinn mikli heimsmaður.
Frú de Berny
Venjulega haga bældar ástríð-
ur sér eins og aðrir náttúrukraft-
ar, þær brjótast fram á óvænt-
um stað, þegar þrýstingurinn
hefur náð hámarki. Straum-
hvörfin í lífi Balzacs hófust í
Villeparisis, í skugga foreldra-
húsanna. Svo vildi til, að hjónin
De Berny bjuggu ekki aðeins á
næsta leiti við Balzacfjölskyld-
una í París, heldur áttu þau og
sveitasetur í Villeparisis. Af
þessum ástæðum spruttu vin-
áttubönd, sem Balzachjónin,