Úrval - 01.07.1954, Side 6

4
ÚRVAL
hinum geysilegu vinsældum
myndasöguheftanna, að það sé
þetta, sem fólkið vilji helzt sjá
og heyra. Þó að sannleikurinn
sé raunar sá að ,,fólkið“ sé
saklaus fórnardýr þróunar, sem
orðin er að vítahring, er eng-
inn hefur kjark eða dug til að
rjúfa. Það er byrjað á börnun-
um. Dr. Wertham hefur í grein
í amerísku blaði lýst, hvernig
aðfarirnar eru. Lítill drengur,
sem kemur í bíó í fyrsta skipti,
horfir á kúrekamynd, þar sem
hann sér m. a. þorparann, stæði-
legan karlmann, skjóta augun
úr feitum og hlægilegum
hreppstjóra. Svo sér hann lög-
hlýðinn bónda tekinn af lífi án
dóms og laga, hengdan í tré.
Hann sér fætur hans dingla í
loftinu og heyrir hann æpa.
Hann verður skelfingu lostinn,
eins og sérhver heilbirgður
maður mundi verða. En í kring-
um hann sitja eldri félagar
hans. Þeir hlæja og æpa af æs-
ingi og eftirvæntingu. Og á eft-
ir lýsa þeir hrifningu sinni yf-
ir hetjuskap þorparans. Ef
drengurinn lætur í ljós ótta sinn
og óbeit, er hann kallaður sissy
(kveifarlegur), en það er mesta
smánarorð, sem nokkur ame-
rískur drengur getur fengið á
sig. Það barn er ekki til, sem
getur staðið eitt með tilfinn-
ingar sínar og skoðanir, and-
stæðar skoðunum og tilfinning-
um allra félaga sinna. Og ef það
vill ekki lifa í sífelldum ótta,
verður það að venjast kvik-
myndunum, myndasögunum og
sjónvarpssendingunum. Því að
sjónvarps- og kvikmyndafram-
leiðendur hafa lært af mynda-
söguheftunum, oft svo nákvæm-
lega, að þekkja má atburðina.
Kunnur, amerískur sjónvarps-
höfundur, sem annast barna-
tíma í sjónvarpi, hefur lýst
vinnubrögðunum: ,,Við verðum
að vinna aftur á bak. Okkur er
fengið sem efniviður eitthvert
óhugnanlegt ódæðisverk, og svo
verðum við að búa til sögu ut-
an um það.“ Hér fara á eftir
nokkrar svipmyndir úr bama-
dagskrá ameríska sjónvarpsins:
Bráðnu járni er hellt yfir bund-
inn mann; fólk er brennt inni,
dauðastríð og kolbrunnin and-
lit eru sýnd í nærmyndum;
stúlkur eru kæfðar, stungnar
rýtingi, kvaldar og hengdar;
aftökur án dóms og laga, flest-
ar hengingar, með myndum af
andlitum hinna hengdu.
Það er hægt að banna börn-
unum að fara í bíó, horfa á
sjónvarp og lesa myndasögur.
En það eru margar leiðir inn
á heimilin. f amerískum tuggu-
gúmmípökkum eru myndir,
líkt og við þekkjum hér heima
í haframjöls- og kaffibætis-
pökkum. En myndaefnið er
næsta furðulegt — ungbam
sefur í vöggu, og yfir því gín
eiturslanga, reiðubúin að
höggva; stór, ókennilegur fugl
er að kroppa innyflin úr bundn-
um manni; hendur eru höggn-
ar af bundnum manni, o. s. frv.