Úrval - 01.07.1954, Blaðsíða 44

42
■Crval
æviferil, er ekki verk eins
manns, hún er til orðin fyrir
víxiláhrif við aðra og er aðeins
hluti af ríkari heild.
Meðan maður stendur frammi
fyrir hinum látna og virðir fyrir
sér þetta andlit, sem verður
manni æ ókunnugra, lifna við
atvik frá liðnum tímum. Og sem
í leiftri verður manni ljóst,
að maður er sjálfur ó-
aðskiljanlega tengdur öllum
þessum atvikum, sem til samans
skapa þá mynd, er maður geym-
ir í vitund sinni af þessum
manni — ekki eins og maður
stendur hér nú, íhugull og annar-
legur, heldur eins og maður var
þegar atvikin gerðust. Og
skyndilega er sem þung ábyrgð
leggist á herðar hins einmana
skoðanda . . .
TJRÁTT verður komið með
vatn og sápu og hann verð-
ur þveginn og klæddur í hvítan
kreppappír og hár hans greitt,
en það verður ekki alveg hans
greiðsla, hann verður æ tor-
kennilegri. Og það verður tekið
til í stofunni, húsgögnunum rað-
að og ljósadúkur lagður á borð-
ið og allt verður breytt. Ökunn-
ugt fólk mun koma, einn minn-
ist hans sem litla bróður, annar
sem hins stóra, almáttuga föð-
ur, sá þriðji sem sjómanns og
félaga í sjóklæðum, sá fjórði
sem viðskiptavinar eða lotins,
ellimóðs nágranna — skuggi
hans mun birtast í mörgum
myndum í óskýrum speglum
endurminninganna kringum
gröfina.
Og svo tekur jörðin við þess-
um þreytta leir meðan ókunnug-
ur maður þylur undarleg orð um
dóm og náð og eilíft líf . .. En
þeir sem fylgja og bera munu
fella tár yfir því að lokið er nú
einhverju, sem ekki gat varað
að eilífu.
Og allt, sem var þessi maður,
tekur nú að leysast sundur.
Ormar og bakteríur leysa sund-
ur leirinn, fötunum er sprett í
sundur, húsgögnin og aðrir
munir í stofunni verða fluttir í
aðrar stofur. Og eins og allt
þetta leysist sundur, þannig
munu hinar smáu, einföldu
stjörnumyndir, sem vinir, kunn-
ingjar, nágrannar og f jölskylda
höfðu gert umhverfis þennan
mann, molna sundur og hverfa.
Sumir menn eiga erfitt með
að kveðja. Sumir gestir vita
ekki hvenær þeir eiga að fara.
Þá verður hin ánægjulega sam-
vera allt í einu erfið — eins og
falskur tónn, líkamlegur sárs-
auki. Samvera er mynztur, hún
er melódía, sem getur orðið of
langdregin eða of endaslepp. —
Maður sér gamalt fólk, sem lifir
blátt áfram óhæfilega lengi, svo
að aðstandendurnir, sem vissu-
lega þykir vænt um það, ör-
magnast, örvænta vegna þeirrar
óbærulegu byrði, sem á þá er
lögð.
En þeir sem gráta við gröfina
eru þeir sömu, sem mj udu