Úrval - 01.07.1954, Blaðsíða 13

UPPELDI 1 ANDA OPBELDIS
11
þess að eitthvað gerist. I hverf-
inu mætir hann fjandskap og
tortryggni. Hann er ekki lengur
barn, og auk þess ráða nú aðrir
flokkar í götunni og foringjarn-
ir eru aðrir en þeir sem hann
þekkti. Enginn kærir sig um að
taka hann í vinnu, enginn hefur
not fyrir hann — nema bófarnir
sem hann hefur lært að dást að
og líkja eftir.
Það hefur verið varið miklu
fé og vinnu til að bæta það á-
stand, sem er rótin að þessu
böli. Foreldrafélög, kennarafé-
lög o. fl. hafa reynt að hamla
á móti þeim spillingaráhrifum,
sem æska Bandaríkjanna verður
fyrir. En vandamálið virðist ó-
leysanlegt, m. a. vegna þess að
áhrifamiklir fésýslumenn hafa
mikilla hagsmuna að gæta og
mikið fé bundið í fátækrahverf-
unum, í hinum skaðlegu grein-
um skemmtiiðnaðarins og í hin-
um margvíslegu „gróðaplönum“
í glæpaheiminum. Dr. Wertham,
sem hefur einkum fjallað um
myndasöguheftin og áhrif
þeirra á kvikmyndir, útvarp og
sjónvarp, nefnir æðimörg dæmi
um það, hvernig fer þegar til-
raunir hafa verið gerðar til að
banna óþverrann eða koma með
eitthvað í staðinn. Nokkur ríki
hafa samþykkt lög, sem banna
sölu og prentun myndasöguheft-
anna, en fyrir áhrif frá hærri
stöðum hafa þau lög alls staðar
orðið pappírsgagn eitt. For-
eldra- og kennarafélög hafa
reynt útgáfu á góðum mynda-
söguheftum, en þau hafa verið
rógborin, þöguð í hel, eða bein-
línis hindrað að þau væru seld
í blaðsölubúðunum.
Fyrir tæpum hundrað árum,
segir dr. Wertham, var enginn
hörgull á læknum og vísinda-
mönnum, sem reiðubúnir voru
að skýra frá því opinberlega,
að börn hefðu eiginlega ekki
gott af of mikilli sól og fersku
lofti, og að það gæti því ekki
verið þeim til neins tjóns að
vinna allan daginn í kolanám-
unum. Hann spyr hvenær sam-
félagið muni skilja, að sú eitr-
un á sálarlífi barnanna, sem
nú á sér stað fyrir áhrif
myndasöguhefta, kvimynda og
sjónvarps, sé að minnsta kosti
eins skaðleg fyrir heilsu þeirra
og vinnan í kolanámunum og
miklu hættulegri fyrir þjóðfé-
lagið. Því að hin sálsjúku börn
dagsins í dag — og þar tel ég
með þau fjölmörgu börn, sem
aldrei komast í kast við lögregl-
una, en sem vanin hafa verið á
ofbeldi og hrottaskap í stórum
skömmtum — þessi sjúku börn
munu móta samfélagið, þegar
þau vaxa úr grasi, og gera það
sjúkt.
Á einum stað í bókinni gerir
dr. Wertham sér í hugarlund, að
hann standi frammi fyrir geysi-
stóru, ósýnilegu áheyranda-
svæði, þéttsetnu foreldrum,
kennurum og þingmönnum. Og
hann hrópar til þeirra: „Slepp-
ið börnunum! Lofið þeim að
þroskast í samræmi við það sem
2*