Úrval - 01.07.1954, Page 81

VIÐ NÆGTARBORÐ SÁMS FRÆNDA
7&
til eyrnahlífa. I vöruskemmu
deildarinnar var um að litast
eins og á útsöludegi í stórverzl-
un. Fjöldi nýskipaðra embættis-
manna á förum til útlanda voru
að kaupa sér til fararinnar:
brauðristar, viðtæki, rafmagns-
ofna, ryksugur og ótal margt
fleira. En þessi kjarakaup voru
ekki einungis bundin við þurran
varning. Hjá stærstu vínfram-
leiðendunum máttum við kaupa
ótakmarkað hinar dýrustu
whiskytegundir fyrir verð, sem
hvergi þekkist nema í draumum
drykkjumanna.
Eftir að fingraför okkar höfðu
verið tekin og við höfðum hlotið
hollustustimpil alríkislögregl-
unnar, var ég látinn sverja em-
bættiseið minn sem starfsmaður
í utanríkisþjónustunni af 3. fl.
— með titilinn „Assistant Econ-
omic Commissioner.“
Svonefnd ,,grunnlaun“ mín
voru 7380 dollarar á ári, en þar
við bættist tvennskonar uppbót,
önnur 2000 og hin 1370 dollar-
ar, sem báðar voru skattfrjáls-
ar. Heildarlaun mín voru þannig
10750 dollarar (um 180 þúsund
krónur).
Þetta voru allgóð laun, en ó-
hætt er að segja, að kaupmáttur
þeirra, að viðbættum öðrum
þeim hlunnindum, sem starfs-
menn utanríkisþjónustunnar
nutu, hafi verið helmingi meiri
en jafnhá laun í Washington eða
annarri stórborg Bandaríkj-
anna.
Á brottfarardegi 16. marz
fengum við vegabréf, sem
stimplað var á með gylltum
stöfum töfraorðið ,,Diplomatic“.
Því næst ókum við í lest til New
York, og fórum þar um borð í
s/s America, þar sem beið okk-
ar skrautbúinn klefi á fyrsta
farrými.
Þanrcig hófst nærri þriggja
ára starf mitt í Evrópu í þjón-
ustu bandaríska utanríkisráðu-
neytisins — falleg byrjun á
ferðalagi þar sem nægtaborð
Sáms frænda var alltaf við
höndina. í fyrstu fannst okkur
við vera eins og fátæk börn í
skemmtiferð. Ný andlit, nýir
staðir og næstum ótrúleg breyt-
ing á lífskjörum okkar — allt
var þetta sem ævintýri. En er
frá leið tók hrifningin að dofna.
Munaðurinn og óhófið var svo
mikið, að við vorum orðin meira
en mett áður en lauk.
Sámur frændi, sem gekk fram
í þeirri dul, að þjónar hans er-
lendis lifðu við harðræði, um-
vafði þá ástúð sinni og örlæti.
Það var erfitt að verjast þeirri
hugsun, að við — og nokkur
þúsund manns sem eins var á-
statt um — hefðum gert sam-
særi um að arðræna skattgreið-
endurna sem heima voru. Það
var sama hvernig á það var lit-
ið. Þeir voru mjólkaðir til þess
að við gætum drukkið kampa-
vín. Fyrsta áfanga ferðarinnar
nutum við þó í ríkum mæli, án
þess samvizkan ónáðaði okkur.
Þegar við komum til Le Havre
tók gjaldkerinn um borð við