Úrval - 01.06.1955, Qupperneq 103
LÆKNIR 1 HVALVEIÐILEIÐANGRI
101
hvalnum líkt og börkur af
appelsínu — eða svo virtist
manni. En þetta verk krafðist
margra ára æfingar. Skurðar-
maður, sem kunni ekki starf
sitt til hlítar, varð áreiðanlega
ekki langlífur innan um þessar
æðandi vélar, þöndu víra og
hárbeittu sveðjur.
Spikið var skorið í ræmur,
18 þumlunga breiðar og 10 feta
langar. Spikdrengirnir, sem svo
eru nefndir, krækja hvalkrók-
um sínum í ræmurnar og draga
þær að opum á þilfarinu, þar
sem gufa og brennheitt lýsið
bullar upp. Þessi járnvörðu op
eru gin bræðslukatlanna, sem
eru á næsta þilfari fyrir neðan.
Skurðarmennirnir hafa mestu
skömm á spikdrengjunum. Það
var alvanalegt að sjá skurðar-
mann hefja upp fimm punda
spikstykki á hníf sínum og
kasta því í einhvern spikdreng-
inn. En spikdrengurinn var
viðbúinn. Án þess að líta við,
tók hann á móti löðrandi spik-
skeytinu með króknum sínum
og beindi því að einhverjum
skurðarmanninum.
Það er sagt að spikdrengir
matist með hvalkróknum sín-
am og stoppi í sokkana sína
með honum. Það kann að vera
orðum aukið, en hitt er rétt,
að þegar spikdrengur þarf að
taka upp kaðalspotta — eða
jakkann sinn eða bók — þá
teygir hann ekki höndina eftir
hlutnum, heldur kippir honum
til sín með króknum. Sama
máli gegnir þegar veltingur er
á skipinu. Hann styður sig
ekki með höndunum heldur
járnkróknum.
Þegar búið var að flá spikið
af hvalnum og koma því fyrir,
drógu vindurnar skrokkinn
fram á framþilfarið. Þar biðu
aðrir skurðarmenn sem áttu að
lima hann sundur. Þeir höfðu
líka beittar sveðjur, en einnig
eimknúna sög, til þess að saga
beinin.
*
Ég fetaði mig varlega fram
blóðugt þilfarið. Gufumökkur-
inn og hávaðinn var tíu sinn-
um meiri en aftur á og atgang-
urinn var djöfullegur. Sem
betur fór þekkti ég þarna einn
mann; það var Hamish Gor-
don, sögunarmaður, og það
var tiltölulega öruggt að vera
hjá honum.
„Bíddu á meðan ég næ þess-
um bölvuðum hrygg í sundur,“
hrópaði hann í eyrað á mér,
,,þá skal ég tala við þig.“
Skurðarmennirnir höfðu
skorið kjötið af baki hvalsins,
en það voru margar smálestir,
og troðið því niður um op á þil-
farinu, sem til þess var ætl-
að. Rifin, sem voru mannhæð-
arhá, höfðu líka verið losuð.
Innyflunum hafði verið náð út
úr búknum. Nú var aðeins
hryggurinn eftir.
Þetta tíu smálesta hrygg-
flykki var dregið af vindu þvert
yfir þilfarið og undir sögina.
Sagarblaðið var 15 fet á lengd