Úrval - 01.06.1955, Síða 96

94
ÚRVAL
leiðangursmennina. Ég horfði á
þá þegar þeir komu um borð,
skurðarmenn og aðra, sem áttu
að vinna að hvalnum á þilfar-
inu, bræðslumenn og lýsismenn,
sem áttu að hafa bækistöð sína
1 iðrum skipsins og breyta hvaln-
um í verðmætar afurðir. Þetta
voru allt sérfræðingar. Hinn al-
þjóðlegi hvaliðnaður byggist að
mestu leyti á Noregi, því að
þaðan eru flestir hvalveiðimenn-
irnir og þangað verður að sækja
tæki og vinnsluaðferðir, sem
hvorttveggja er verndað með
einkaleyfum.
Ég hitti skytturnar, sem elta
hvalinn uppi á litlum, hrað-
skreiðum skipum. Þeir eru
mestu burgeisarnir í Tönsberg.
Auk hárra launa fá þeir 500
króna þóknun fyrir hvern hval
sem þeir skjóta. Það er ekki
auðhlaupið að því að verða
hvalaskytta í Noregi. Atvinnu-
greinin má heita lokuð. Skytt-
urnar kenna einungis öðrum
Norðmönnum listina — einkum
piltum úr sinni eigin f jölskyldu.
Skipið hélt síðan frá Töns-
berg og var ferðinni heitið til
hollenzku Vestur-Indíu, þar sem
við áttum að taka 20 þús. smá-
lestir af brennsluolíu. Á leiðinni
gerði ég mér það til dægra-
styttingar að skoða skipið
stafnanna á milli — enda þótt
það væri ljótasta fleyta í heimi.
Gerið ykkur í hugarlund risa-
stórt skipsbákn, sem slagar upp
í Queen Mary á lengd, þvert
fyrir stefnið, með reykháfinn
úti í annarri hliðinni og stórt
op á skutnum. Frá opinu liggja
hallandi göng upp á þilfarið.
Göngin eru svo víð, að þar gætu
auðveldlega rúmast tvær járn-
brautalestir hlið við hlið.
Yfirbygging hvalveiðimóður-
skipsins er í tvennu lagi, ann-
ar hlutinn frammi á skipinu, en
hinn aftur á. Milli yfirbygging-
anna er stórt þilfar, sem rúm-
ar tvo 30 metra hvali, en sjálf'
verksmiðjan er þar fyrir neðan
— geysistórir vélasalir á þrem
þilförum. Neðst í skipinu eru
lýsisgeymarnir.
Á leiðinni suður var miðþil-
farið fyllt af ailskonar birgðum.
Þar voru háir hlaðar af nýum
sex þumlunga hampkaðli, það
var skutulslínan fyrir hvalveiði-
bátana •— næstum, einnar mill-
jóna króna virði, eftir því sem
Mansell sagði mér. „En tólf
hvalir — eins dags afli á ver-
tíðinni — borgar þetta alltV
Það voru líka hlaðar af vél-
um og vélahlutum. Vélfræðing-
arnir urðu að geta gert við all-
ar vélabilanir sem fyrir kynnu
að koma í 17 skipa flota.
„Eg held að við gætum smíð-
að lítið skip þarna suður í ísn-
um, ef nauðsyn krefði,“ sagði
Mansell.
Aftast á miðþilfarinu var
svínastían. I henni voru 30 grís-
ir, og það var eina nýja kjötið,.
sem við fengum í leiðangrinum,,
auk hvalkjötsins.
Þegar við fórum frá Aruba
og hófum hina löngu siglingu