Úrval - 01.03.1960, Side 56

TJRVAL
ETUM VIÐ OFMIKIÐ AF FJÖREFNATÖFLUM ?
D-f jörefni. I skammdeginu þurf-
um við aukinn skammt af þeim,
A og D í töflum eða belgjum,
C í töflum eða í appelsínu- eða
sítrónusafa.
Getur það verið hættulegt
að neyta fjörefna í of rík-
um mæli?
Flest fjörefni leysast upp í
vatni, en það þýðir að líkaminn
losar sig við það, sem óþarft
er. Sum fjörefni leysast þó upp
í feiti, og verði afgangur af
þeim, geta þau safnast í fitu-
vefi, og valdið sjúkdómum, sé
þeirra ofneytt um lengri tíma.
Þannig er það t. d. um A- og
D-vítamín.
Börn fá stundum þráláta A-
fjörefniseitrun, en þá missa
þau matarlyst, léttast, verða
ergileg og fá útbrot. D-fjörefni
getur einnig valdið eitrun, og
einkennin eru matleiði, ógleði,
höfuðverkur og niðurgangur.
Þetta eru allt einkenni, sem
eðlilega koma hinni áhyggju-
fullu móður til þess að gefa
baminu meira lýsi, svo að á-
standið versnar. Lánið er að
það er alllangt svigrúm milli
þess skammtar, sem að gagni
kemur, og sjá má í töflunni,
og hins, sem getur haft skað-
legar verkanir.
Folinsýra, sem er eitt af
mörgum efnum í B-fjörefnis-
samsetningunni, getur haft í
för með sér, ef hennar er neytt
í stórum stíl, alvarlega hættu
fyrir sjúklinga, sem þjást af
blóðleysi. Einkenni þessa blóð-
sjúkdóms eru yfirleitt þreyta og
fleira, sem kemur sjúklingnum
til þess að leita læknis, og fær
þá viðeigandi meðferð. En taki
sjúklingurinn fjörefnisblöndu
með miklu umframmagni af
vítamínum, þar á meðal folin-
sýru, getur það komið fyrir, að
fyrstu einkennin, sem gefa til
kynna að hætta sé á ferðum,
komi ekki í ljós. Sjúklingurinn
leitar ekki læknis, en jafnframt
vex blóðsjúkdómurinn ef til vill
svo mjög, að taugakerfið bíður
óbætandi skaða. Því verður að
ráða frá að nota fjörefnasam-
setningu með stærri dag-
skammti af folinsýru en 0.3
milligrömmum.
Hver eru þau góðu áhrif,
sem búast má við, ef tekin
eru fjörefni í viðbót með
matnum?
Ekki er hægt að vonast eftir
kraftaverkum. Margir skoða
fjörefnin sem allsherjarlyf, sem ,
allt geti læknað. Um leið og
þeim finnst eitthvað að, þeir
ekki vera eðlilega sprækir,
verða þeir sér úti um fjörefna-
blöndur í stað þess að leita
læknis. Afleiðingin er sú, að
sjúkdómsgreiningin kemur svo
seint, að heppilegasti tími lækn-
ingar er liðinn.
Að lokum skal drepið á fjór-
ar gervi-vísinda kenningar, sem
margir trúa fortakslaust.
Hin fyrsta er að allir sjúk-
dómar eigi rætur að rekja til
£0