Læknaneminn - 01.09.1981, Blaðsíða 19

alltaf hiti, allt að 41° C, sem getur verið eina ein-
kennið ásarnt slapplerka og hratt vaxandi blóðleysi.
Oftast er einhver truflun á blóðmynd, t. d. fækkun
hvítra blóðkorna, blóðleysi eða fækkun blóðflaga.
Króniskar leukemíur geta einkennst af hita en
hann er þó oftar vegna sýkingar og skal taka hann
sem slíkan þar til annað sannast. Magakrabbamein
er oft tekið sem dæmi um hitamyndandi æxli því
hiti er nok'kuð algengt einkenni þess. Krabbamein í
nýra hefur einnig oft hita í för með sér, en hann er
þá sjaldan eina einkennið. Sagt er að sé hiti áfram
eítir að æxlið hefur verið fjarlægt megi taka mein-
vörp sterklega til íhugunar. Algeng einkenni eru
híeikkun á alkalískum fosfatasa og verkjalaus hema-
turia.
Mörg önnur æxli geta haft hita í för með sér, t. d.
krabbamein í brisi, lifur, gallvegum, vélinda, bein-
um, eistum o. fl. Einkenni geta verið væg, svo sem
langvarandi hiti, slappleiki, þyngdartap, hækkað
sökk og oft leukemoid blóðmyndir.
III. BANDVEFSSJÚKDÓMAR
Hiti er algengt einkenni þessara sjúkdóma og er
oft eina einkennið í upphafi, jafnvel mörgum vikum
á undan öðrum einkennum. Hér er átt við sjúkdóma
eins og arteritis temporalis, lupus erythrematosis
disseminatus, arthritis rheumatoides o. fl.
Arteritis temporalis hefur í för með sér hita, höf-
uðverk, liða- og vöðvaverki, mikið hækkað sökk,
blóðleysi, eosinofiliu, sjóntruflanir og jafnvel blindu.
I allt að 45% tilfella eru engin eymsli yfir gagn-
augaslagæðinni.
Greining getur verið mjög erfið og næst oft ekki
nema með prófskurði úr slagæðinni. Sjúkdómurinn
lætur mjög vel undan sterum, hiti hverfur á nokkr-
um dögum og sökkið lækkar á ca. tveimur vikum.
LED hefur oft hita í för með sér, stundum í byrjun
án útbrota, liðabólgu eða einkenna um nýrnasjúk-
dóm. Mikilvægasta rannsóknin fyrir utan almenna
blóðmynd er mæling á anti-DNA-antibody. Oft verð-
ur fækkun hvítra blóðkorna með hlutfallslegri aukn-
ingu lymphocyta.
Arthritis rheumatoides er stundum tengt HOU, þá
oftast það form sem kallast Still’s sjúkdómur eða
arthritis rheumatoides juvenilis. Þetta getur verið
mjög erfitt að greina í sumum tilfellum því hitinn
getur komið vikum eða jafnvel mánuðum á undan
öðrum einkennum. Ekki mælist hækkun á antinu-
clear factor í þessum sjúkdómi sem gerir þetla enn
erliðara í greiningu. Oft þarf að fylgjast með sjúkl-
ingnum í langan tíma áður en greining fæst. Helstu
einker.ni eru stækkuð lifur og milta, blóðleysi, fjölg-
un hvítra blóðkorna, útbrot o. fl. Liðabreytingar
koma venjulega fram seinna.
IV. FALSAÐUR HITI OG SJÁLFSSÝKINGAR
Mörg dæmi um falsaðan hita og sjálfssýkingar er
að finna í greinum og ritum og gerðar hafa verið
heilmiklar úttektir á þessu efni. Yfirleitt er um und-
irliggjandi geðræn vandamál að ræða, mörg tilfell-
anna falla undir heitið „borderline syndrome“. Oft-
ast er þetta ungt kvenfólk og meirihlulinn er á ein-
hvern hátt tengdur heilbrigðisstéttum: hjúkrunar-
konur, rannsóknarstofufólk og læknanemar.
Hér kennir margra grasa, fólk hitar hitamælinn,
skiptir á hitamælum eða sprautar sig með alls kyns
sulli, t. d. munnvatni, mjólk og jafnvel útþynntum
hægðum!
Mikilvægt er að greina þetta snemma því að
stundum er einnig um raunverulegan sjúkdóm að
ræða. Þetta fólk getur lika þurft á hjálp geðlækna
að halda.
Sjálfssýkingu getur verið afskaplega erfitt að
greina og dettur mönnum það ekki í hug fyrr en allt
annað hefur brugðist. Nokkuð stór hluti með LIOU
lengur en 6 mánuði játar þetta endanlega á sig,
þannig að þetta getur verið verulegt vandamál. Þetta
fólk hefur yfirleitt gengið í gegnum margs kyns
flóknar og dýrar rannsóknir og jafn vel verið skorið
upp nokkrum sinnum.
Það má hafa í huga ef margar tegundir baktería
ræktast úr blóði í einu eða ef mjög óvenjulegir sýkl-
ar eru fyrir hendi. Öeðlilega hár hiti, misræmi milli
púlshraða og hita og ef hiti fellur mikið (án svita-
myndunar) við það að einhver er viðstaddur hita-
mælinguna, vekur allt grun um falsaðan hita.
V. LYFJAHITI - OFNÆMISLIITI
Næstum öll lyf geta valdið hita, en það er oftast
tengt sýkla- eða krabbameinslyfjum. Það getur verið
læknaneminn
17