Fróðskaparrit - 01.01.1964, Side 171

Jakob Jakobsens folkeminnetekster pá norn
179
ennj)á sefr (søfr) (liggr) ba* sæta lín (hin sæta mín),
ok đagrinn er kominn í ljós.
Ein gamal mann pá Foula gav denne omsetjinga: «1 have
ground my morning=meal (breakfast=meal), I have swept the
floor; still the old wife sleeps, and the daylight is in the
«lum» (dvs. «ljoren», tagábningen)». Jakobsen kallar det
«et vers af en vise», men veit ikkje kva for ei det i tilfelle
skulle vera. I sitt eksemplar av Jakobsens bok har professor
Moltke Moe i margen skrive «et stev». Det var Jakobsen
som hadde rett, endá om det var urád pá grunnlag av
denne eine strofen á seia noko sikkert om kva vise det var.
Men hans presise kjeldeopplysningar gjer det mogeleg á
prova det. Pá side 153 i «Det norrone sprog» gjev han att
eit anna fragment frá Foula:
Idla jálsa swarta tap
skala ferte hánga.
Og han opplyser at dette skal vera «banden over en sort*
toppet høne». I ein note skriv han at det «siges at høre
til D,2 i kap. 11», dvs. I have malt osb. Jakobsens omhug*
same feltarbeid gjer det altsá mogeleg á visa at dei to brot*
stykka høyrer til same visa, og pá dette grunnlaget var
professor Knut Liestøl i stand til á prova at dei represen*
terer atterstødene av ei mykje utbreidd skjemtevise, pá
norsk kalla «Hustru kan deile med sin bonde», pá dansk
«Den onde Kvinde» eller «Den huslige Bondemand» (sjá
Maal og Minne 1936, s. 79 ff.). Denne visa er ogsá kjend
pá Færóyane og i Island. Den færóyske tittelen er «Hústrú
og bóndi» (CCF 179), den islandske tittelen er: «Hjóna
kvæði» (prenta i: Jón Helgason: íslenzk fornkvæði, II,
Khh. 1962, s. 29—32). Det første fragmentet høyrer til i
første del av visa, der den vonde kvinna jagar mannen sin
til á mala og sopa huset, medan ho sjølv legg seg til á
sova att. Det andre brotstykket stár i siste delen av visa.
Kona har státt opp og jagar mannen til hønsehuset for á
fá hønene til á verpa. Han greier á fá dei til det med
unntak av ei svarttoppa, som han sá forbannar (idla jálsa