Fróðskaparrit - 01.01.1964, Page 235

Kring J. H. Schróters omsetjing av MatteusÆvangeliet, 1823 243
brev (1821); «Opdragen i Thorshavn talte jeg i Barn*
dommen tydsk med min Fader, halvdansk med min Moder,
skotsk eller engelsk med mine Legebrodre og en Blanding
af de færóiske Dialecter med Bórn af den sig i Thorshavn
fra de forskellige Oer samlede Almue.»') Sjólv fortel han
óg at han som ung student i Kóbenhavn tok til á skriva
brev pá færóysk, men desse breva er ikkje lenger til. Seinare
skreiv han brev báde pá engelsk og tysk (som fall han
tyngre enn á skriva pá dansk, sa han).
I breva sine er Schróter ofte inne pá færóyske máltilhóve.
Stundom talar han slik i det store og álmenne, og utan á
koma inn pá detaljar. Det er difor ikkje alltid godt á vita
kva han meiner, eller á finna ei line i alt saman. Han talar
báde om «Bogstaver» og om «Udtale», men rimelegvis er
det spráklydar han meiner. Nár han talar om sprákleg
páverknad utanfrá, ser det ut som han tenkjer seg at den
(lágí)tyske páverknaden og páverknaden frá andre mál, t. d.
frá engelsk, kan setjast i same klasse, og at denne páverk=
naden har gátt fóre seg pá same máten. Noko er det som
er uklárt her.
Her skal vi reisa eit par spórsmál i samband med Schró*
ters máltankar. Schróter understrekar ofte skilnaden mellom
islandsk og færóysk. Han nemner ingen detaljar. Pástanden
har truleg samanheng med at Schróter lærde Rasmus Rasks
Vejledning á kjenna. Sitt eige standpunkt kan han no for*
mulera skarpare i lys av det han har lært av Rask. Schróter
deler færóysk i to hovudgreiner (sjá Fortale til ME):
Noran=Maal og Sunnan=Maal. Nordgreina liknar pá is»
landsk. Om sórgreina heiter det (i brev til C. Chr. Rafn
24. april 1827) at «den Suderóiske» truleg ikkje er sá
«gammel» som «den nordlige Dialect», men kanskje liknar
pá «det gamle Danske» (her tek Schróter likevel sine atter*
hald). Det er freistande á vurdera dette Schróters syn pá
sprákleg «elde» i hóve til det vanlege synet den tida, i alle
■) Jfr. «Færoensia», bd. III, s. X f.