Nýja öldin - 01.03.1899, Page 69

Víðsjá.
69
erfðaskrá gert. Það lítur helzt út, eins og þessi ein-
beitti atorkumaður hafi aldrei getað ráðið við sig, hvern-
ig hann ætti að ráðstafa milíónum sínum eftir sinn dag.
Aflfrseði-nýjungar síðustu 10 ára.
Höfundur einn í La Nature (Maí 1898) segir svo, að hefði
maður sofnað eða fallið í dá rétt við lok Parísar-sýningarinnar
1889 og vaknað aftur nú, þá mundi honum þykja margt nýstár-
legt, ekki sízt þetta, sem hér skal talið:
1. Tvíhjólinn eða hjólhesturinn, sem hann sœi nú á hverju
stræti og upp um sveitir á þjóðbrautum. Hraðfóti (velociped),
sem hann hafði áður séð, var bæði fágætur og líit nýtur. —
2. Hestlausi vagninn, sem hreyfist með steinolíu eða rafmagns-
nesti.—3. Rafmagns-8porhrautirnar, sem máttu heita lítt þektar
á hans tíma, en eru nú í öllum stórbsejum og mörgum smáum,
og virðast verða munu að miklu leyti þjóðvegir 20. aldarinnar.
— 4. Fjölbifstraumarnir (polyphase currents), sem gera
mönnum auðið að flytja náttúrunnar hreyfiöfl (t. d. vatnsafl) um
langa vegu og dreifa því svo út til ýmissa nota. — 5. Eimhjól-
ið (The íjaval steam turbine), nýtt tæki til að hagnýta
eimmagn undir sterkri þrýsting. — 6. Innan-bruna-hreyfir Die-
sels, sem er ódýrasta aðferð, sem menn nú þekkja, til að breyta
hita i afl. — 7. Calcium carbid, sem asetýlín er framleitt af,
en asetýlín verður einn aðal-ljósmatur næstu aldarinnar. •— 8.
Hreyfimynda-sjáin (kínematograf), sem nú vekur svo mikla að-
dáun manna. — 9. Röntgens-geislarnir (X-geislarnir) með allri
þeirra þýðingu fyrir læknisfræðina. — Allar þessar níu uppgöt-
vanir eru nú daglega hagnýttar. En svo má bæta við þessum
fimm, sem þegar eru fullgervar uppgötvanir, en eru að eins í
þann veginn að verða nothæfar í lífinu: — 10. Loft-lögur (loft
að legi gert), sem á sér framtíð sem iðnaðar-afl. — 11. Lit-
ljósmyndun. Mascart hefir nýlega lagt fyrir franska visindafé-
lagið síðustu aðferðir Lumiére-anna. —-12. Símalaus firðritun, upp-
götvun, sem mikils er af að vænta. — 13. Kaldaljós, lýsing, sem
rafmagnsleiðsla vekur í örþyntum gastegundum. — 14. Tíðbif-
straumar (high frequency currents), sem þeir Tesla og
D'Arsonval hafa gert svo aðdáanlegar tilraunir með. — Allar þess-
ar 14 aflfræðilegu nýjungar má eigna síðustu 9 eða 10 árum, og eru
þó ótaldar fjölmargar nýjungar í öðrum greinum á sama tímabili.
Hún endar ekki óálitlega 19. öldin! (Eftir „Literary Digest.“)