Morgunblaðið - 26.05.2000, Blaðsíða 80

£0 FÖSTUDAGUR 26. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Súpa úr
fíflablöðum
Kristín Gestsdóttir fékk uppskrift að
sannkallaðri vorsúpu hjá ítölskum
manni, búsettum hérlendis, og fíflablöð
voru uppistaðan í súpunni.
ALLTAF kætist ég
þegar fyrstu fíflai-nir
stinga upp kollinum á
vorin. Ekki eru allir
garðeigendur jafn
ánægðir með fíflana
og kalla þá jafnvel
mjólkurfötu fjandans.
Fíflarnir mega al-
veg vera hér í kring-
um mig með öðrum
plöntum, sem nóg er
af í mínum vfllta garði
á Garðaholti. Róm-
verjar notuðu fífla-
blöð sér tfl matar og
ræktuðu þau víða um
Evrópu. Blómin voru
og eru enn notuð í
vín, þurrkaðar rætur
hafa verið malaðar og
notaðar í stað kaffis
og blöðin voru notuð í
te. Mér er ekki kunn-
ugt um að íslendingar hafi notað
fíflarætur í stað kaffis í kaffiskort-
inum hér áður fyrr, en ræturnar
voru grafnar upp og borðaðar. Ég
hefi prófað að borða fíflarætur
með smjöri eins og frændur mínir
í Mývatnssveit gerðu fyrr á árum,
en var lítt hrifin af. Fíflaböð hefi
ég borðað með öðrum salatblöðum
i S-Evrópu og má sjá þau víða á
grænmetismörkuðum þar. Það
eru ræktuð blöð sem eru mfldari á
bragðið en hin villtu, þó eru villt
blöð sem vaxa við kalda veðráttu
mun mildari en þau sem vaxa villt
í heitum löndum. Hin íslensku
nýsprottnu litlu blöð standa hin-
um ræktuðu síst að baki, og þau
kosta ekkert nema fyrirhöfnina,
en hún getur verið talsverð. Ég
tíndi fulla skál af litlum fíflablöð-
um, nokkur hundruð stykki, sem
ekki vógu nema 100 grömm. Rusl
var tínt úr þeim og þau þvegin,
síðan sett nokkur í einu í bolla og
klippt með skærum í sundur í
bollanum og síðan soðin lengi í
vatni.
Parmigiano-Reggiano-ostur er
einstakur ítalskur hágæðaostur,
sem hefur verið framleiddur frá
miðöldum í hertogadæminu
Parma í Enzadalnum milli borg-
anna Parma og Reggio. Ostur
þessi er aðeins framleiddur í stutt-
an tíma á ári, frá april þar til um
miðjan nóvember, meðan grasið
er gróskumest og mjólkin feitust.
Fíflablaðasúpa
með Parmigiano-
Reggiano-osti.
________100 g fíflablöð_____
__________i lítri vatn______
1 smádós tómatmauk (um 70 g)
2 tsk. súpukraftur
Vörg-yðjan komin
Vfergyðjankomin-VeVur húnafdvala
vonirnar björlu.sem ad hjörtun ala.
Firðír og cialir fagna ástmey sinni,
fuglamir kvaka hennar dýru minni.
Brosandi hún seibir blómin upp úr jórðu,
.blíóvináar þýðjr leysa frosUn hörbui
/þráendur sumars þungu geði varpa,
þúsundir barna gleður vorsins harpa.
^ Sólþrungnir dagar sælu lýðum veita^
sigrandi lífiífylling tímans heita.
^Gæfunnar frón er gróðurmagni vaficJ.
öeislum krýnd eyjan. Silíurbjart er hafið.
nús Gíslason
rifinn Pormigiano-Reggiano-
ostur (ekki Parmesan)
1. Hreinsið og klippið fífla-
blöðin, sjá hér að framan, sjóðið
í einum lítra af vatni í 1 klst.,
bæta má vatni í að suðu lokinni.
2. Setjið tómatmauk, súpu-
kraft og salt út í og sjóðið í 10
mínútur.
3. Rífið ostinn. Ausið súpunni
á diska og stráið ostinum yfír.
Meðlæti: Nýbakaðar brauð-
bollur, sjá hér á eftir, eða það
brauð sem ykkur hentar.
Brauðbollur
með sólblómo'
fræi
______500 g hveiti__
2 tsk. salt
1 msk, sykur
1 dl sólblómafræ
1 msk. þurrger
4 dl fingurvolgt vgtn úr kran-
anum
1 dl matarolía
Vi tsk. salt
1 eggiarauða + 1 tsk. vatn
1. Setjið hveiti, salt, sykur,
sólblómafræ og þurrger í skál
og blandið saman.
2. Setjið fingurvolgt vatn og
matarolíu út í og hrærið saman.
Setjið stykki yfir skálina og látið
lyfta sér á eldhúsborðinu í 2-3
klst. en í kæliskáp í 12 klst. eða
lengur.
3. Takið úr skálinni og mótið
bollur, raðið á bökunarpappír á
bökunarplötu. Penslið bollurnar
með eggjarauðu og leggið
stykkið yfir þær og látið lyfta
sér í um tuttugu mínútur.
4. Hitið bakarofn í 210°C,
blástursofn í 190-200°C, og bak-
ið í um 20 mínútur.
ÍDAG
VELVAKAMDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Útrunnir
kjúklingabitar
MÁNUDAGINN 22. maí
rétt fyrir lokun fór ég í
Bónus á Laugavegi og
keypti ófrosna kjúklinga-
bita frá Reykjagarði. Þegar
ég opnaði pakkann til þess
að fara að elda, fann ég
þessa roslegu lykt af kjúkl-
ingabitunum sem ekki var
eðlileg.
Athuga ég þá dagsetn-
inguna, kjúklingabitarnir
voru pakkaðir 11.05 og út-
runnir 19.05. Þeir voru
búnir að vera nær 11 daga
ófrosnir og útrunnir í 3
daga í Bónus. Ég hefði
haldið að starfsfólkið ætti
að vera betur vakandi yfir
útrunnum vörum, sérstak-
lega vörum eins og kjúkl-
ingum, þegar alltaf er verið
að tala um campyiobacter í
þeim, í blöðum og sjón-
varpi.
Daginn eftir fór ég og
skilaði kjúklingabitunum
og fékk inneignarnótu í
staðinn, sem er auðvitað
viðeigandi. Afgreiðslu-
stúlkan í Bónus bauð mér
að fá annan pakka aiveg
eins í staðinn. Ég hélt nú
ekki og afþakkaði það. Þá
baðst hún innilegrar afsök-
unar á þessu og ég sagði
henni að ég ætlaði að skrifa
um þetta í blöðin. Hún sagði
að þetta væru mannleg mis-
tök sem allir gætu gert. Jú,
sammála er ég um að allir
geti gert mistök, en ekki
hefði það verið aftur tekið ef
ég eða einhver annar hefði
borðað kjúklingabitana.
Þess vegna er ég að skrifa
um þetta, til þess að biðja
fólk um að vera vakandi yfir
dagsetningum á vörum og
ekki bara kjúklingum, þegar
það er að versla.
Áslaug Hlff Jensdóttir,
Hverfisgötu 84,
Reykjavík.
í leit að stefnu
SUNNUDAGINN 14. maí
síðastl. skrifaði Ellert B
Schram grein í _Mbl. sem
hann nefnir „I leit að
stefnu". Eins og hans var
von og vísa, er þar tekið með
skynsemi og hógværð á
stjórnmálaflokkum og
mönnum. Hann er þarna að-
allega að tala um stefnu, eða
öllu heldur stefnuleysi svo-
nefndrar „Samfylkingar"
sem loks var tekin með
keisaraskurði, eftir svo
rækilega deyfmgu, að ör-
uggt væri að engar sár-
saukafullar hugsjónir væru
til óþæginda.
En þetta á raunar við um
hina flokkana líka. Henti-
stefnan er að verða allsráð-
andi og stjórnmálamenn
keppast við að tala í takt við
ríkjandi hugsunarhátt. Þeir
verða jú að muna eftir at-
kvæðunum sínum! Óheft
auðhyggja steypist nú yfir
þjóðina með tilheyrandi
afturför á hinum mennsku
sviðum.
Þakka þér fyrir greinina,
Ellert.
Kristján Árnason,
Skálá.
Mynd tekin á Akur-
eyri 1953-1956?
VIÐ vorum fimm vinkonur
úr Hafnarfirði sem fórum
með Heimdalli um verslun-
armannahelgi norður á Ak-
ureyri á árunum 1953-
1956.
I þessum hópi var maður
sem var að læra ljósmynd-
un. Við vorum úti í skógi.
Hann tók mynd af mér uppi
í hríslunni. Ég er að leita að
þessari mynd, hvað þessi
maður heitir man ég ekki,
en ef þú ert á meðal okkar
endilega hafðu samband.
Upplýsingar í síma 555-
4402.'
Tapad/fundiö
Wheeler-gírahjól
fannst
WHEELER-gírahjól
fannst fyrir utan Tómasar-
haga fyrir nokkru. Upplýs-
ingar í síma 552-7056.
Hálsmen úr
hrosshárum
Hálsmen úr gráum hross-
hárum, kross í skeifu, tap-
aðist fyrir um það bil tveim-
ur vikum á leiðinni frá
Hjallavegi að Laugalækj-
arskóla. 553-2419.
Taska tapaðist í 10-11
Austurstræti
TASKA tapaðist úr versl-
uninni 10-11 í Austurstræti.
I töskunni voru svört gler-
augu sem eru eigandanum
afar mikilvæg, peninga-
budda og fleira. Upplýsing-
ar í síma 562-2130.
SKÁK
Umsjón Helgi Áss
Grétarsson
FYRIR nokkru var
haldið sterkt skákmót í
Southend í Englandi sem
var með útsláttarfyrir-
komulagi. Mót þetta var
nú styrkt annað árið í röð
af milljónamæringi ein-
um og ber það nafn fyrir-
tækis hans, Redbus.
Meðfylgjandi staða er frá
mótinu og kom upp í ein-
vígi stórmeistarana
Bogdan Lalic, hvítt,
(2548) og Nigel Davies
(2497). 22.Rxf7! d4
22...Kxf7 leiðir til taps
eftir 23.Dh5+ g6
[23...Ke6 24.Hxf6+ og
hvítur vinnur]
24. Dxh7 + Ke6
25. Dxg6 og
hvítur vinnur.
23. Hxf6! d3!?
Áhugaverð til-
raun til að
bjarga tapaðri
stöðu.
23...gxf6 hefði
leitt til ósigurs
eftir 24.Ðg4+
Kxf7 25.Dh5+
24. Rh6+?!
Einfaldari leið
til sigurs var
24. cxd3! Rd4
25. Rh6+ gxh6 [25...Kh8
tapar sökum 26.HÍ4!
Re2+ 27. Dxe2! og hvítur
vinnur.] 26.Dg4+ Kh8
27.HÍ8+ Hxf8 28.Be5+
og hvítur mátar í næsta
leik. 24,...gxh6 25.Dg4+?
Enn var 25.cxd3 áhrifa-
ríkari leið til sigurs.
25....Kh8 26.HÍ8+ Hxf8
27.Bxf8 d6 28.Bxd6 dxc2
29.Dc4 Dxb3! 30.Dxb3
cl=D+ 31.Kg2 og hvítur
vann um síðir.
MORGUNBLAÐIÐ birt-
ir tilkynningar um af-
mæli, brúðkaup, ættar-
mót og fleira lesendum
sínum að kostnaðar-
lausu. Tilkynningar
þurfa að berast með
tveggja daga fyrirvara
virka daga og þriggja
daga fyrirvara fyrir
sunnudagsblað. Sam-
þykki afmælisbarns
þarf að fylgja afmælis-
tilkynningum og/eða
nafn ábyrgðarmanns og
símanúmer. Fólk getur
hringt í síma 569-1100,
sent í bréfsíma 569-
1329, eða sent á netfang-
ið ritstj @mbl.is.
Árnað heilla,
Morgunblaðinu,
Kringlunni 1,103
Reykjavík
Víkverji skrifar...
MEÐFERÐ íslendinga á kenni-
tölum er oft furðuleg og ein-
kennist af hirðuleysi. Víkverji er
ekki alsaklaus sjálfur í þeim efnum
en finnst stundum eins og mörgum
sé sama hvað þessar persónulegu
upplýsingar fari víða. Skiptir engu
máli þótt varað sé við því að hægt
sé að misnota upplýsingarnar með
margvíslegum hætti eins og mikið
er rætt um í öðrum löndum og
reyndar farið að minnast á hér á
landi. Verst er að kennitölubruðlið
hér er oft óþarft.
Óprúttnir falsarar geta notað
kennitölurnar til að útvega sér
hvers kyns skilríki og falsað ávís-
anir svo að eitthvað sé nefnt. Að
sjálfsögðu er ekki hægt að koma í
veg fyrir þess konar athæfi en
varla nema rétt að reyna að draga
úr hættunni eftir getu.
Bretar eru svo mikið á varðbergi
að þeir hafa ekki einu sinni tekið
upp kennitölukerfi. Ekki ætlar
Víkverji að fullyrða að þeir hafí
fundið bestu lausnina en nauðsyn-
legt er að fólk íhugi afleiðingarnar
sem hlotist geta af kæruleysinu.
Kunningjakona Víkverja hringdi
nýlega í Þjóðleikhúsið og ætlaði að
panta sér miða. Hún var samstund-
is spurð hver kennitalan hennar
væri! Sama er uppi á teningnum
þegar farið er á myndbandaleigur,
sagði hún, þar fljóta kennitölurnar
um borð og skjái og því að verða
auðvelt fyrir þann sem það vill að
kortleggja vandlega hvað hver og
einn leigir sér.
Þessu vill kunningjakonan
breyta og spurði hvort tölvunefnd
ætti ekki að láta málið til sín taka.
En Víkverji er smeykur um að sú
ágæta nefnd svari því einfaldlega
til að fólk sé ekki þvingað til að
gefa upp kennitöluna, það eigi að
taka sjálft ábyrgð á því sem það er
að gera. Samt væri varla goðgá að
nefndin benti fólki á að það er oft
að taka óþarfa áhættu með því að
láta þessar upplýsingar umhugsun-
arlaust af hendi við fólk sem það
þekkir hvorki haus né sporð á.
xxx
VÍKVERJA finnst forgangsröð-
in í heilbrigðiskerfinu stund-
um undarleg.
Ung kona sem hann þekkir fór
fyrir hálfu ári að fínna til vanlíðun-
ar, svima og ógleði. Heimilislækn-
irinn var ekki á því að málið væri
alvarlegt en lét hana samt hafa ein-
hverjar pillur sem henni fannst
ekki duga. Þá ráðlagði hann kon-
unni að fara til sérfræðings, nánar
til tekið háls-, nef- og eyrnasér-
fræðings er strax tók eftir því að
hún var með æxli við skjaldkirtil.
Hann lét taka blóðprufur og
pantaði ómskoðun á Borgarspítal-
anum enda varla nema eðlilegt.
Æxli er æxli en ekki slitin fylling í
tönn. Vanlíðanin er svo mikil að
konan hefur stundum átt mjög erf-
itt með að harka af sér í vinnunni.
Síðar kemur vonandi í Ijós hvort
æxlið á þar sök eða eitthvað annað.
Nú hófst undarleg atburðarás.
Sagt var að haft yrði samband
við konuna daginn eftir og hún
fengi þá að vita hvenær hún ætti að
mæta í ómskoðunina en aldrei
heyrðist neitt frá spítalanum. Loks
hringdi konan sjálf þegar liðnar
voru þrjár vikur en fyrir svörum
varð kona sem sagðist ekkert fínna
um málið í sínum pappírum. „Ég sé
nafnið þitt hvergi hérna,“ var sagt
og greinilegt að málið var þar með
afgreitt.
Það var ekki fyrr en áðurnefndur
sérfræðingar gekk aftur í málið að
konan fékk eftir langa mæðu svör
frá spítalanum og loforð um tíma.
Sérfræðingurinn var auk þess svo
tillitssamur að hann hringdi sjálfur
til að láta skjólstæðing sinn vita.
„Það er eins og fólki sé alveg
sama um mann,“ sagði unga konan
en tók samt aftur fram að umrædd-
ur sérfræðingur hefði haldið uppi
merki heilbrigðisstéttanna. Hún
fer loks í ómskoðunina nú í vikunni
og vonar að þessi kuldalega
reynsla hafl ekki verið dæmigerð
fyrir heilbrigðiskerfið í landinu.