Morgunblaðið - 26.05.2000, Blaðsíða 78
78 FÖSTUDAGUR 26. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
Ijóska
Ferdinand
Og hér segir að Nói Hann gæti
hafí orðið níu hundruð hafa leikið
og fimmtíu ára gamall. í öldungaflokki.
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Spámaðurinn
Aðalheiður Jónsdóttir skrífar:
ÉG SIT hér í hálfgerðri ólund og
horfi á getraunir í sjónvarpinu,
bjóst við að alþingismenn væru að
láta ljós sitt skína. Nei, takk, þeir
höfðu öðrum hnöppum að hneppa
en sýna sig á Alþingi þennan dag-
inn. Ég læt hugann reika aftur í
tímann þangað sem dómur er upp-
kveðinn í svonefndu Vatneyrarmáli,
heima í héraði. Myndir birtast frá
liðnum tíma hver eftir aðra eins og
á færibandi, sjómenn á Vestfjörð-
um sem ekkert gætu aðhafst vegna
kvótalaganna gerðu skip sín klár og
sigldu á haf út án kvóta, tíminn líð-
ur og sjómenn á Vestfjörðum halda
áfram að fiska og gengur vel. Mikil
spenna ríkir í loftinu, málinu er vís-
að til Hæstaréttar. Margir vonuðu
að Hæstiréttur kæmist að sömu
niðurstöðu og héraðsdómur, ríkis-
stjórn og sægreifar vonuðu hið
gagnstæða. Sægreifar hugguðu sig
við það að þeir svo gott sem ættu
ríkisstjórnina og einn úr þeirra
hópi vermdi ráðherrastól og það
sem meira var, sægreifafrú sæti í
öðrum. Þrumugnýr skellur á. Allt í
einu birtist forsætisráðherra rétt
eins og hann hefði stigið beint út úr
þrumunni. Hvert þó í logandi! Var
þetta annars forsætisráðherra? jú,
en eitthvað óvenjulegur. Nokkra
stund var ég að átta mig á hvað var
öðru vísijú, þarna kom það; nokk-
urs konar dulúð með hræðsluívafi í
bland við þetta venjulega. Hann
hafði fengið vitrun - íslenska þjóðin
eins og hún leggur sig flýr til Kan-
arí, ef Hæstiréttur kemst að sömu
niðurstöðu og héraðsdómur í Vatn-
eyrarmálinu. Þarna stendur hann á
ystu nöf, til að bjarga þjóð sinni frá
glötun Drottinn minn, þvílíkur mað-
ur! Það mætti halda að íslendingar
séu guðs útvalin þjóð að meðal
hennar skuli hafa fæðst slíkur spá-
maður.
Hin stóra stund
Hugur minn heldur áfram að
leita fanga í liðnum tíma. Hin stóra
stund er runnin upp, sjö skikkju-
klæddir hæstaréttardómarar ganga
fram á sviðið, virðulegir eins og
vænta mátti, fimm töldu kvótalögin
ekki brjóta gegn jafnréttisreglum
og dæmdu kvótalausa sjómenn,
sem fiskað hefðu að undanförnu til
refsingar. Einn var þó á móti refs-
ingu, tveir staðfestu héraðsdóm.
Þessum dómi fylgdi sú yfirlýsing
að auðlindin væri sameign þjóðar-
innar og kvótinn myndaði ekki
eignarrétt. Alþingi gæti breytt lög-
unum og lagt á veiðileyfagjald og
þeir sem hafa kvóta til umráða eigi
enga bótakröfu á Ríkið hvernig
sem lögunum sé breytt. Það er rétt
eins og Sægreifar og ráðherrar hafi
ekki skilið þá yfirlýsingu sem
dómnum fylgdi, svo ákaft fögnuðu
þeir. Hafa ekki sægreifar talið sig
eiga kvótann og hefur hann ekki
jafnvel gengið í erfðir, valdið
rifrildi í hjónaskilnaðarmálum
o.s.ft-v.
Nú ættu þessir herramenn að
skilja að þeir eiga ekki kvótann og
geta ekki verslað með hann og
stungið andvirðinu í eigin vasa.
Þetta virðist ríkisstjórnin heldur
ekki skilja og áreiðanlega skilur
ríkisstjórnin ekki hvað þeir verð-
skulda sem trúað er fyrir miklum
verðmætum en dreifa þeim til fárra
útvalda, en sjálfum eigandanum er
þetta glataður fjársjóður.
En það er fleira skrítið í sjávar-
útvegsmálum en þetta, ýmsir út-
gerðarmenn hafa tekið pokann sinn
og hlaupið út úr greininni með
hundruð eða þúsundir milljarða
króna.
Skollaleikur
Alþingismenn ættu að minnast
þess að Hæstiréttur tekur af öll tví-
mæli um það að kvótinn myndar
ekki eignarréttt og bendir á veiði-
leyfagjald. Þetta hafa sægreifar og
ríkisstjórn aldrei mátt heyra nefnt;
Sjávarútvegurinn þoli slíkt ekki,
hann sé svo skuldsettur. Væri ekki
ráð að Alþingi taki í taumana og
leyfi ekki framkvæmdavaldinu og
sægreifum að halda áfram þessum
skollaleik. Það hafa verið fram-
kvæmdavaldið og sægreifar sem
réðu ferðinni en Alþingi ekkert
fengið aðgert. Er þetta lýðræði?
Hvað segir þjóðin, er hún ekki búin
að fá nóg af öllu þessu braski og
svínaríi í sjávarútveginum en sjálf
engan arð fengið af þessari eign
sinni, aðeins útgjöld. Ættu ekki
sægreifar hér eftir að fá að standa
straum af fiskirannsóknum og
greiða hæfilegt veiðileyfagjald?
Varla er ástæða til að veita þeim
aðlögunartíma, þótt bundinn sé
endi
á að þeir fái að nýta auðlindina
endurgj aldslaust.
Næsta ár byrjar ný öld, væri
ekki æskilegt að þá yrði búið að
fjarlægja þetta þjóðarvandamál?
Mig minnir að í einhverjum
hæstaréttardómi ekki alls fyrir
löngu kæmi fram sú niðurstaða að
kvótalögin kynnu að hafa átt rétt á
sér á sínum tíma en til lengri tíma
litið væru þau ónothæf án breyt-
inga. „Hvað hefur dvalið Orminn
langa“ að breyta þeim? Að nafninu
til búum við hér við lýðræði einn
dag á fjögurra ára fresti er valdið í
höndum þjóðarinnar, en því miður
hefur það vald verið hörmulega illa
nýtt. Um meirihluta Islendinga
hefir í þessu tilliti mátt segja
„þangað sækir klárinn sem hann er
kvaldastur". - Því stendur þjóðin
nú, ein af ríkustu þjóðum heims á
þessum tímapunkti mitt í góðærinu
hans Davíðs, þannig að aldrei hefur
verið jafnbreitt bil milli ríkra og fá-
tækra og það sem meira er sárrar
örbirgðar hjá fjölda fólks.
Vonandi á þetta eftir að breytast
en það gerist ekki meðan fólk tapar
áttum, þegar það kemur inn í
kjörklefann og kýs bara sinn gamla
flokk, þótt hann hafi misnotað vald
sitt og unnið gegn hagsmunum
þess.
AÐALHEIÐUR JÓNSDÓTTIR,
Furugerði 1, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef'ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.