Skírnir - 01.01.1887, Blaðsíða 32
34
ENGLAND.
voru þá enn við völdin, en hvorttveggja var, að Rússa grunaði
að Gladstone, sem annars hefir sýnt þeim undanlátsemi, mundi
eiga skammt til falls, og svo fór sá maður með utanríkismálin
i stjórn hans — Rosebery lávarður — sem sagt var um, að
hann tæki Torý-skörunga sjer til fyrirmyndar. Lávarðurinn
mótmælti sáttmálarofinu, en aðrir tóku þar ekki undir, og
Torýstjórnin ljet síðan við svo búið standa.
þegar Torýmenn voru seztir við stýrið (í byrjun ágúst-
mánaðar), var ekki langt að biða þeirra tíðinda frá Bolgara-
landi, sem máttu hljóma skörungum þeirra sem áskoran í eyr-
um, að taka rögg á sig og sýna manndóm sinn — og ekki
sízt fyrir þá sök, að erindreki Englands í Sofíu hafði róið
undir mót launráðum Rússa, sem áður er á vikið. Torýblöðin
brugðust þegar byrst við, fóru biturlega orðum um gjörræði Rússa,
og gáfu i skyn, að England mundi ekki gleyma skyldu sinni,
ef þörf gerðist að stöðva þá á rásinni. f>að leið þó ekki á löngu
áður enn öfugstreymis kenndi bæði i ummælum blaðanna og
sumra ráðherranna eða annara málsmetandi manna. Stundum
var talað um sambandsleit með Englandi, Austurriki og Italíu,
og stundum hitt ofan á, að Englendingar ættu til minna að
gæta enn aðrir á Balkansskaga, og því væri þar öðrum skyld-
ara til að hlutast, og þeim yrði í rauninni þekkast, ef keisara-
veldin á meginlandinu miðluðu þeim málum svo með sjer, að
friðurinn hjeldist. Einn af frjettariturum eins Vínarblaðsins
skrifaði í það samkvæmt viðtali sínu við einn mann úr ráða-
neyti Salisburys, að Englendingum lægi nú í ljettu rúmi
hvernig færi á Balkansskaga, og fyrir þeim mættu Rússar halda
áfram til Miklagarðs. það væri ekki við Stólpasund, sem þeir
ættu ríki sitt að verja, eða landeignirnar miklu í Asíu og
Eyjaálfunni. Við Rússum yrði fyrst að taka á Afganalandi,
því um það yrði leiðin lögð til Indlands. A Kýprusey og
Egiptalandi yrðu Englendingar að kosta alls kapps um að
tryggja sig móti öllu leiðarbanni um Suess-sundið. Hins vegar
væri þeim bjargirnar ekki bannaðar, þó leiðarsundið yrði í
Rússa eða annara valdi, því þeir gætu þá sent lið sitt að járn-
brautinni um Kanada. Ef sagan er sönn, getur það verið, að