Skírnir - 01.01.1906, Blaðsíða 12
12
Kristján konungur IX.
Skírnir.
Skömmu síðar var það, að Kristján konungur vann
þjóð sinni hið bezta verk og mest reyndi á stjórnvizku
lians, er Frökkum og Þjóðverjum laust saman í hinum
mikla ófriði 1870. Napóleon keisari leitaði bandalags við
Dani, og engin furða að þá fýsti að leggja í stríðið, og
á keisaranum bygðu þeir helzt vonir sínar að ná aftur
Norður-Slésvík. Mest mun það konungi að þakka, að þeim
voða varð afstýrt.
Auðvitað var það í skjóli konungsvaldsins, að minni
hluta stjórn hægri manna gat haldist svo lengi i Danmörku.
En þess er að gæta, að konungur var alinn upp í einveldinu;
þrítugur maður, er því létti af. Mestu mun þar þó hafa
ráðið, að hægri menn börðust fyrir sem öruggustum og
rækilegustum hervörnum, og var konungur þeim af alhuga
fvlgjandi og taldi þær nauðsynlegar til að varðveita
sjálfstæði þjóðarinnar. Svo kom loks stjórnarfars-breytingin
1901 og meiri hlutinn fékk ráðin. Allir viðurkenna nú,
og flestir enda meðan baráttan var háð, hinn góða vilja
konungs.
Hægt og hægt varð hann samgróinn þjóð sinni og
náði virðingu hennar og kærleika. Seinustu árin var
hann beint dýrlingur þjóðarinnar. Heimilislíf lians var
alla æfi hin fegursta fyrirmynd. Uppeldi barnanna
alveg frábært. Lovísa drotning var hin mikilhæfasta
kona. Hún andaðist 29. sept. 1898. Konungur vor var
göfugmenni í sjón og raun, mildur mannvinur, hreinn og
beinn i lund, þoldi ekki lygar og fals. Hjá gömlu hjón-
unum komu saman á sumarhöll þeirra Fredensborg börnin
og barnabörnin árlega, og þjóðin fagnaði þvi að eiga fyrir
konung hinn hávirta konungaföður Evrópu. í síðastliðnum
nóvember lifði hann þá gleðistund að kveðja sonarson sinn,
er hann fór alfari til að taka konungdóm í Noregi. Var
það þakkað viturlegum ráðum þeirra feðga, konunga vorra,
að framkvæmd þess ráðs varð með þeim hætti, að eigi
dró til ófriðar með Svíum og Norðmönnum.
Upphaf ríkisstjórnar Kristjáns konungs varð með litlum
vinafagnaði og miklum missi. Við æfilokin lofa hann