Skírnir - 01.04.1908, Side 2

98
Konráð Gisláæon.
á Arnarstapa fór heim og þangað til Brynjólfur Péturssoni
kom til skjalanna. Lagasafnið mikla þeirra Jóns Sigurðs-
sonar geymir þær þýðingar, og nóg er af þeim til bragð-
bætis í Lagasafninu litla, sem ætlað er alþýðu, og er í
margra höndum,
Eg gríp úr miðju trogi orðabrot frá árinu 1831,.
»áhrærandi útvíðkun til Islands af Vorri tilskipun af«
þeim og þeim degi, um yfirvaldsályktun, sem á að birt-
ast hlutaðeigendum »af siðvanalegum stefnuvottum á þann
við dóma birtingar brúkanlega hátt«. — Þetta á Finnur.
Fjórum árum síðar er »Fjölnir« kominn út rneðal
almennings.
Og árinu síðar, eða 1836, sitja þeir tveir að því að
semja Skírni, þeir Jónas Hallgrímsson og Konráð Gíslason;.
og þar eru þeir á einum stað að vandræðast yfir þvl
meini, að Mexíkó-búar skuli ekki allir mæla á eina tungu,
og skjóta þá að þeirri setningu:
»Enn rnálið er innsigli guðs á tungu þjóðanna, og undir
þessu innsigli eru ótal leyndardómar, sem aðrir út í frá
geta ekM séð; og þessir leyndardómar eru einmitt málefni
þjóðanna, sem þeim er sjálfum œtlað að skera úr; og þeir
sem hafa eignast skynsemi og þrótt og samheldi og virðingu
á sjálfum sér; hlíta ekki heldur öðrtmi að þrí«.
Þjóðerni og tungu hafði verið svo hræðilega misboðið
af hermenskuyfirgangi Napóleons, og þá eigi síður af
skriffinsku-fúlmenskunni hjá Metternich og Bandalaginu
»helga«. Júlíbyltingin franska 1830 losar um, og frelsis-
þráin og þjóðernistilfinningin glæðist við frelsisstríð þjóð-
anna beggja megin hafsins, og sárast snerta hjörtun harmar
Pólverja. Þeir eru píslarvottar liins nýja siðar, og efla
hann því mest.
Þaðan andar vorblærinn suðræni og vestræni á íslenzka
þjóðernisgróðurinn.
Hvor þeirra, Jónas eða Konráð, á orðin sem í er
vitnað, verður eigi sagt með vissu, öllu liklegra að Kon-
ráð eigi meira í þeim. Svo gerir dr. Björ.n M. Olsen í
æfisögu Konráðs í Tímariti Bókmentafélagsins 1891, að'