Skírnir - 01.01.1912, Blaðsíða 18

18
Gröngu-Hrólfr.
»Gesta abbatum Fontanellensium®1), Ademar frá Chaban-
nais (er kallar Hrólf »Rosus«), og »Chronicon Nortmanno-
rum« (sem kallar hann »Rodo«)2 * * * * *). Deili má jafnvel sjá
til annarar arfsagnar fyrir sunnan sæ um upphaf Hrólfs,
en þeirrar, sem Dúdó hefir skrásett, og kemur hún saman
við norrænu frásögnina í aðalatriðunum. Enskur munkuiy
Vilhjálmur að nafni, frá Malmesbury (f uál. 1142), er átti
kyn sitt bæði á Englandi og í Norðmandí, ritaði sögu Engla-
konunga snemma á 12. öld, og fer þar þeim orðum um
uppruna Hrólfs, ættföður Rúðujarla, að hann hafi verið
kominn af göfugri ætt i Noregi, sem gleymst
hafi með tímalengdinni, og hafi konungur gjört
hann útlægan, en sekir menn margir slegist í för
með honum til að leita sér annara forlaga utanlands.
Búast mátti við þvi, að slíkri sögu yrði lítt á loft haldið
með jarlsættinni í Rúðuborg, að forfaðir hennar hefði orðið
útlægur af ættjörðu sinni fyrir ránskap innanlands, sem
mjög hart var tekið á í Normandí8), en líklega er saga
Vilhjálms fremur runuin frá Normandí en Noregi.
Það er því eigi ástæða til að taka frásögn Dúdós um
ættmenn og æfiferil Hrólfs fram yfir innlendu arfsögnina
frá Noregi og íslandi, þótt sú arfsögn sé síðar færð í let-
ur, og skal hér drepið stuttiega á nokkur atriði því til
skýringar, hvers vegna Danmörk og Danir hlutu að sitja í
fyrirrúmi hjá þessum fyrsta sagnaritara Norðmenninga.
‘) Ritað nálægt miðri ll.'öld eftir munnmælum í I'ontanelle-klaustri
getnr um burtför víkinga frá Krakklamii árið 842, sem Dúdó er ókunn-
ugt um, og gjörir mikinn mun á ýmsum höfðingjum víkinga, er eyddu
landið, og Hrólfi, er skifti því með mönnum sínum til búsetu.
2) Þetta rit setur Rodo í staðinn fyrir „Hunedeus11, sem samtiðarrit
segja, að komið hafi til Signufljóts haustið 896 með 5 skip, en hverfur
brátt eftir það úr sögunni, og gizkar Steenstrup á það (Norrn. I. 158),
að Hrólfr hafi verið í för með honum og ef til vill frændi hans. Hafi
„Hunedeus“ heitið á danska tungu Húnþjófr, sem S. Bugge heldur
og líklegast er, þá horfir sú ætlan beinast við, að hann hafi verið frændi
(sonar- eða dóttursonur ?) Húnþjófs konungs á Norðmæri, er féll við
Sólskel (nálægt 865—67), og hefir hann þá verið úr átthögum Rögnvalds
Mærajarls. Húnþjófr er fátitt nafn, og finst að eins í Moregi. (Sbr.-
Ark. VI. 231).
8) Sbr. Norm. I. 337—41.