Skírnir

Volume

Skírnir - 01.01.1912, Page 48

Skírnir - 01.01.1912, Page 48
48 Lifsskoðan Stepháns Q-. Stephánssonar. sannleikann. Þeir komust aldrei að fastri niðurstöðu um það, hvað væri sannleikur. Og enn þá er þorri manna langt frá því að vera sannfærður um svarið, eða niðurstöðuna, hvort hún só rótt, sú niðurstaða, sem þeim er kend, sem spyrja — sjálfa sig eða aðra. Og þessi óvissa um sannleikann er í raun og veru góð. Af óvissunni stafar sífeld leit eftir sannleikanum. Flestum er svo hátt- að, að þeir vilja leita sjálfir fyrir sjálfa sig. Enginn trúir öðrum til fulls. Og af þessari þrálátu leit stafa margir dýrmætir fundir ótal sannleiksatriða. Mennirnir eru altaf að finna smágullkorn á sjávarströnd sannleikans. Og þessi korn safnast saman og af þeim samanlögðum verða fullir mælar og fagrir fósjóðir. Og mannkynið auðgast frá einni kynslóð til annarar. Stephán svarar því frá sínu sjónarmiði, hvað sé sannleikur. Hann gerir það á árinu 1909. Hann er staddur öðrum fæti á kirkjuþingi grákollótts rótttrúnaðar og finnur reykinn af róttum »útvaldrar þjóðar« þ. e. kirkjudeildar, sem er náskyld þeirri sam- kundu, sem ofurseldi róttláta manninn í hendur Pílatusar til dauðadóms, eftir »vorum lögum«. Kirkjuþingin þykjast vita með -vissu, hvað só sannleikur. Hann er auðfundinn og augljós í trúarjátningunum. Þeir, sem eru annars hugar, Ienda í hafra- hópnum. Eu Stepháni synist annað sannara. Hann veit það, að smiðir trúarjátninganna vissu miklu minna en hann veit, af því að mann- kyninu hefir farið fram síðan játningar þær voru samdar. Mörg og -dýrmæt gullkorn hafa fundist síðan þeir vóru uppi, á sjávarströnd sannleikans. Og þess vegna er þeim ekki trúandi nema að sumu leyti og þó því að eins að gaumgæfðir sóu, og tortrygðir og rýndir nákvæmlega. Kirkjuþing Vestur-íslendinga var nýlega búið að vísa Friðriki Bergmanni úr öndveginu gegnt sór með flokki manna og vísa þeim í hafrahópinn. Skáldið segir um sannleikann, með þetta efni fyrir augum : Hann verður hvorki seldur eða sýndur, né sölsar hann upp spakvit einstaklinga. Hann stöðva ei lög né staðfestingar þinga. Hann verður hvorki handtekinn né krýndur. Því sólnakerfum hefir flætt og fjarað um fortíð alls á þrotalausu geysi og upphaf þess úr al-tilveruleysi, er heimskuspurn af hleypidómum svarað.

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.