Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.01.1912, Side 71

Skírnir - 01.01.1912, Side 71
Ritfregnir. 71 (Tuðinumlur Finnbogason: Den syinpatiske Forstaaelse. Köbenhavn og Kristiania 1911 (Gyldendal). Ágúst Bjarnason: Jean-Marie (Guyau. En Fremstilling og en Kritik af hans Filosofi. Köbenhavn og Kristiania 1911 (Gyldendal). Þjóðverjinn Herrmann furðaði sig á því í viðtali við síra Matt- hías, að jafnbráðgáfuð þjóð og Islendingar hefðu ekki eignast svo mikið sem einn heimspeking. Skáldið svaraði, að íslenzk tunga væri lítt n/tilegt heimspekimál, og virðist hafa gefið henni sök á þessari fátækt okkar. Hitt mun þó sönnu nær, sem dr. Helgi Pjeturs hefir tekið fram hór í tímaritinu, í ritgerð um Brynjólf á Minna-Núpi, að fóleysi valdi hór mestu um. Vór eigum enga efna- menn — eða höfum ekki átt til þesBa —, er hafi getað helgað listum eða vísindum æfi sína og afl, og höfum ekki haft ráð á að styrkja gáfumenn vora meira en svo, að þeir hafa að eins getað varið örlitlu af tíma sínum til svo háleitra starfa. En þá er mest- ur hluti kraftanna fer í vinnu fyrir fæðu og fjölskyldu, hvort sem það er heyskapur eða sjóróðrar, kenslustrit eða skrifstofustörf, auðnast mönnum ekki að hugsa sér djúpsettar né frumlegar hugs- anir. Þeim svipar stundum að sumu leyti til stórbæjavatnsins í miklum sumarhitum. Það verður að renna lengi úr vatnspípunum, áður en kalt og svalandi vatnið kemur úr þeim. Eins skýtur beztu hugsunum og sýnum — þeim sem ráða gátur og bregða upp ljósi í einhverju myrkraskoti mannlegrar þekkingar — stundum ekki upp úr djúpum hugans, fyr en fjöldi minni hugsana er kominn þaðan á undan þeim. En nú tekur að rofa til hjá oss. Háskóli Islands er settur á stofn. Um leið hafa íslenzkum vísindum hlotnast þau hlunnindi, að nú e i g a fáeinir Islendingar að verja öllum starfskröft.um sín- um í þarfir þeirra og þágu. Þótt öll stofnun háskólans gerðist með atburðum, er voru þingi og stjórn til lítillar sæmdar, má ekki gleyma þessu. Og það ætti að vita á gott, að það hefir gerzt samtímis og stofuun háskólans að tveir Islendingar í fyrsta sinn í sögu landsins semja vísindalegar heimspekiritgerðir og hljóta doktorsnafnbót fyrir. Eflaust leikur mörgum Islendingi forvitni á að sjá þennan frumvísi íslenzkrar heimspeki. Mörgum þykir víst merkilegt, að báðir doktorarnir hafa kosið sér samúðina að rannsóknarefni. Hún er undiraldan undir öllum hugsunum og skáldadraumum hins

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.