Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1912, Síða 73

Skírnir - 01.01.1912, Síða 73
Ritfregnir. 7S harma hans og óskaði, að eg gœti sefað sorgir hans. Lögreglu- þjónninn varhorfinn, en maðurinn, einstaklingurinn, seztur í hans stað. Alment þokaði fyrir einstöku. Og þar er höf. keminn að aðalefni bókarinnar: a hverju þekkjum vór einstaklingseðlið ? Tökum til dæmis, að vór sjáum ritað d. Vór könnumst óðara við þetta hljóðtákn, eða — svo að nákvæmara só að orði komist -— vór heyrum tiltekið hljóð, d-hljóðið, innan í oss, hljóðmyndin d kemur fram í huga vorum. Ekkert ritað d er alveg eins. Samt knýja öll rituð d sömu hljóðmyndina fram í vitund vorri. Þegar svo er, lítum vór alment á d-ið. En ef til vill er d-ið ritað með’ einkennilegri rituönd. Það vekur eftirtekt vora á sór, vér berum það saman við önnur skrifuð d eða aðra bókstafi. En svo skarp- legar sem slíkar hugrenningar kunna að vera, finnum vér ekki einstakar eigindir og einstök einkenni bókstafsins með slíkum hug- leiðingum. Til þess verðum vér að sjá hann, skoða hann með eigin augum. Ef d-ið er ekki að öllu leyti eins og hvert annað ritað d, getur frumritið eitt gefið oss vitneskju um þetta einstaka d. Þá er leyst úr þeirri ráðgátu, á hverju vór þekkjum eigindir einstaklinganna, hvort sem það eru dauðir hlutir eða lifandi verur. Vór verðum að sjá þá, til þess að komast að raun um, hverjar þær eru. En nú kemur nýtt atriði til sögunnar. Ef vér horfum lengr á d-ið og virðum það nákvæmlega fyrir oss, kviknar í oss tilhneig- ing til að stæla það, svo sem sýnt er af tilraunum, sem gerð- ar hafa verið í þessu efni. Og ef vér förum að glíma við stæling á þv/, sjáum vór skýrara en áður, í hverju það er frábrugðið öðr- um d-um. Nú er sem vór vitum insta eðli þess. Ætli vór kynnumst ekki mannlegum einstaklings-eigindum með líku móti? Engir menn eru eins, ekki fremur en tveir bókstafir eru eins. Af því að engir menn eru eins, leiðir, að engir bókstafir eru eins. Alger endurtekning á sór ekki stað í lífinu. Ur því að nákvæm eftirtekt á lögun bókstafsins kveikti tilhneiging til stæl- ingar á honum, má búast við, að sama gerist, er maður virðir mann fyrir sór. Ef hór er rótt til getið, ætti þetta að sjást á því, að hreyfingar náungans eins og flyttust til vor, eins og »smittuðu« oss, er vór gæfum nákvæmlega gaum að þeim. En nú sýnir reynsl- an, að hugarástand vort breytist með líkamsbreytingum vorum. Af því má álykta, að »smittun« á líkamshreyfingum valdi líka breyt- ingum í vitund vorri. Ef ritningar reynslunnar eru rannsakaðar, má finna næg rök í þeim til stuðnings þessari getgátu eða Iíkinda-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.