Skírnir - 01.01.1912, Síða 81

lítlendar fréttir.
Marokkódeilan. í »Ski'rni« frá 1906 og 1907 er nokkuð skyrt
frá Marokkó og deilum, sem þá risu út af því milli ýmsra Evrópu-
þjóöa. Það er aö nafninu til sjálfstætt ríki, en sífeldar deilur og
strfö hafa verið þar meðal innlendra höföingja og innlendra flokka
um yfirráðin. Af Evrópuþjóðunum hafa Frakkar og Spánverjar
mest hlutast þar til um deilumálin innanlands, enda hafa þær
þjóðir báðar haft forgöngu í ýmsnm tyrirtækjum þar f landi. En
bæði Þjóðverjar og Englendingar hafa einnig látið Marokkódeilurnar
mjög til sín taka á undanförnum árum, og eins nú.
í vetur, sem leið, varð þar, eins og oftar, uppreisn, og vildu
uppreisnarmenn velta soldáninum, Mulai Hafid, af stóli. En Frakkar
veittu þá soldáni lið og bældu niður uppreisnina með hervaldl.
Hólt hershöfðingi Frakka, Monier, með lið sitt til höfuðborgarinnar
Fes og sat þar um hríð, þar til alt var kyrt orðið.
Með þessu juku Frakkar mjög völd sín f Marokkó, og höfðu
nú, eins og geta má nærri, soldán alveg á sínu bandi, því án hjálpar
þeirra hefði hann eigi ráðið við uppreisnarmenn. En Þjóðverjar
litu illum augum á uppgang Frakka þarna. I júlí flaug um sú
fregn, að þeir hefðu sent herskip suður til Agadir, sem er höfn á
vesturströnd Marokkórfkis, og þóttu þetta mikil tíðindi. Var sagt,
að hugmynd Þjóðverja væri, að deila yfirráðum yfir Marokkó með
Frökkum og fá sór flotastöð þar á norðvesturströnd Afríku. Hvað
eftir annað gengu þær fróttir, að þá og þegar mundi slá í ófrið
út af þessu milli Þjóðverja öðru megin, en Frakka og Englendinga
hins vegar, og síðustu upplýsingar staðfesta, að minst hefir á vant-
að, að ófriður yrði. Samningagerðir um málið fóru fram f Berlín,
og stóð mjög lengi á þeim. Aðalmaðurinn frá Frakka hálfu var
sendiherra þeirra þar, Cambon, en frá Þjóðverja hálfu utanríkis-
ráðherra þeirra Kiderlen-Wáchter. Þegar liðið var langt fram á
haust, tókust loks samningar.
6