Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 126

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Qupperneq 126
130 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS beinasafnið gefi betri heildarmynd af íbúum hlutaðeigandi staða, þá eru Skeljastaðabeinin margfalt meiri hluti Þjórsdæla hinna fornu þann skamma tíma sem grafreitur þeirra var við lýði, heldur en Jórvíkurbeinin af íbúum borgarinnar þær 6 aldir, sem áætlað er að kirkjugarður St. Helen-on-the- Walls hafi verið notaður. Burtséð frá þeim vafa um ágæti þessa úrtaks, sem skapast af því að margir kirkjugarðar voru samtímis í York og af því að hún skiptir á umræddu tímabili oft all-harkalega um stjórnendur. Ennfremur láta greinarhöfundar að því liggja að ég hafi áætlað dánartölu Þjórsdæla út frá beinunum. Hvað það snertir var ég í sömu aðstöðu og rann- sakendur Jórvikurbeinanna, og báðir komust við að sömu niðurstöðu, nefni- lega að beinagrindur barna á fyrsta ári væru svo fáar (7% af Skeljastaða-og 3,2% af Jórvíkurbeinum), að auðsýnt væri að það væri víðsfjarri ungbarna- dauða á þeim tíma og þessvegna vonlaust að reikna út dánartölu íbúanna af beinunum. En sennilega mun það svífa óljóst fyrir hugskoti höfunda, að dánartala kemur við sögu í greininni í Forntida gárdar, við tilraun til að áætla stærð sóknarinnar er átti gröft að Skeljastöðum. Það er gert með hliðsjón af dánartölum frá fyrri hluta 19. aldar meðan ungbarnadauði var enn óskap- legur, og gengið út frá að hlutfall milli látinna yngri og eldri en tvítugra hafi verið líkt þá og meðal Þjórsdæla. Ennfremur er gengið út frá því að bein eldri manna en tvitugra gefi nokkurnveginn upprunalega mynd af fjölda þeirra í garðinum og að með hækkun tölu þeirra í 70 sé séð fyrir vanhöldum af völd- um eyðingar. Út frá þeim fjölda látinna, eldri en tvítugra, og áætlaðri dánar- tíðni þeirra 19%, fundinni með hliðsjón af breytingu á dánartíðni eldri en 20 ára á tímabilinu 1834-1930, hef ég svo reiknað út fjölda sóknarmanna sam- kvæmt þeim tveim skoðunum er þá ríktu um eyðingu Þjórsárdals, Ólafs Lárussonar að dalurinn hafi lagst í eyði á 11. öld og Jóns Espólíns, Þorvalds Thoroddsens o.fl. að það hafi orðið á fyrri helmingi 14. aldar. Það ætti svo að vera óþarft að taka það fram að niðurstaðan var ótvíræð í vil fyrra álitinu, ef ekki væri hin spaugilega tilvitnun höfunda til „Þórarinsson, 1950“ um eyð- ingu Þjórsárdals. Hversvegna vísa þeir ekki til ritgerðar hans i Forntida gárdar? Hún gæti opnað augu þeirra fyrir hættu, sem getur skapast, þegar samstarfsaðilar beita hvor sinni rannsóknartækni án þess að gera sér nægilega grein fyrir takmörkunum aðferða hvors annars, en það, ásamt sambandsleysi milli aðila af völdum stríðsins, varð orsök að þeim hörmulega tímatalsruglingi sem ríkti í sambandi við eyðingu Þjórsárdals í Forntida gárdar. Það ber talsvert á sambandsleysi höfunda við íslenskar heimildir, eins og þeim hafi gleymst að úrgangurinn varð til við íslenskar aðstæður. Þannig er það lítið upplýsandi um hvaða jurta var neytt hér, að vísa til „Usher 1974“. Þar væru Grasnytjar Björns Halldórssonar betur við hæfi, og að nota Eras- mus að heimild um sóðaskap er lítt skiljanlegt, slík ofgnótt íslenskra heimilda
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.